Thay van tim qua ống thông cho bệnh nhân lớn tuổi

Ông David suy giảm chức năng hô hấp, mắc bệnh nền tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu được kiểm soát bằng thuốc. Hai tuần nay ông mệt nhiều khi gắng sức, thở dốc khi leo cầu thang, đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám.

Ngày 4/6, GS.TS.BS Võ Thành Nhân, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Can thiệp, cho biết ông David bị hẹp van động mạch chủ nặng (hẹp khít). Đây là tình trạng van mở ra không hết làm giảm hoặc chặn lưu lượng máu từ tim đi nuôi cơ thể. Bệnh không điều trị sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như suy tim, viêm nội tâm mạc, loạn nhịp tim, đột quỵ, cục máu đông, tử vong.

Ba nguyên nhân gây bệnh thường gặp gồm bất thường lá van bẩm sinh (bệnh van động mạch chủ hai lá van, một lá van), vôi hóa lá van và bệnh van tim hậu thấp. "Trường hợp ông David là do tuổi cao, các lá van bị vôi hóa dẫn tới hẹp van động mạch chủ", giáo sư Nhân nói, đánh giá chức năng hô hấp của người bệnh kém, nếu phẫu thuật mở phải đặt nội khí quản, dễ gây suy hô hấp trong và sau mổ. Người bệnh không muốn đại phẫu do sợ rủi ro mất máu, nhiễm trùng, lâu hồi phục.

Sau khi chụp cắt lớp vi tính (CT) hệ mạch máu và buồng tim cho người bệnh, giáo sư Nhân nhận thấy có thể thực hiện cấy (thay) van động mạch chủ qua ống thông (TAVI) cho ông David. Đây là phương pháp thay thế cho phẫu thuật tim hở ở bệnh nhân không thể hoặc không muốn phẫu thuật.

Các bác sĩ can thiệp thay van động mạch chủ qua ống thông cho bệnh nhân. Ảnh: Thanh Luận

Trước đây, những bệnh nhân hẹp van động mạch chủ nặng bị từ chối phẫu thuật truyền thống hoặc có nguy cơ biến chứng sau mổ cao thường được chỉ định làm TAVI. Gần đây, thế giới áp dụng kỹ thuật này cho mọi người bệnh, kể cả nhóm nguy cơ thấp, trung bình. Khi can thiệp ít xâm lấn, bệnh nhân không phải cưa phần xương ức, không cần chạy máy tim phổi nhân tạo, không gây mê toàn thân. Bệnh nhân hồi phục nhanh, giảm đau, giảm nguy cơ chảy máu, hạn chế biến chứng trong và sau thủ thuật.

Ông David được gây tê tại chỗ. Bác sĩ luồn ống thông từ động mạch đùi đi đến vị trí của van động mạch chủ bị tổn thương, sau đó đưa van sinh học có kích thước 34 mm vào. Sau khi xác định vị trí để đưa van đến đúng chỗ, bác sĩ bung van ra, thay thế van động mạch chủ bị hỏng. Toàn bộ quá trình can thiệp có sự hỗ trợ của hệ thống chụp mạch kỹ thuật số giúp bác sĩ đánh giá chi tiết đường vào, kích thước, vị trí đặt van.

Sức khỏe ông David ổn định sau can thiệp, đi lại và ăn uống bình thường ngay trong ngày. "Đây là điều khó có thể xảy ra nếu phẫu thuật tim hở với tuần hoàn ngoài cơ thể", giáo sư Nhân nói. Ông xuất viện sau 4 ngày, tuân thủ nghỉ ngơi, chế độ ăn uống hợp lý, vận động nhẹ nhàng để chóng hồi phục.

Giáo sư Nhân hỏi thăm sức khỏe bệnh nhân sau ca can thiệp một ngày. Ảnh: Hạ Vũ

Hẹp van động mạch chủ là bệnh van tim nguy hiểm, nguy cơ biến chứng nặng nếu không điều trị kịp thời. Tỷ lệ mắc bệnh tăng dần theo tuổi do thoái hóa của van động mạch chủ với lá van vôi hóa nhiều. Sự ra đời của kỹ thuật TAVI đã trở thành bước tiến, giảm xâm lấn, rút ngắn thời gian hồi phục, tăng cơ hội sống cho nhiều bệnh nhân nguy cơ cao, theo giáo sư Nhân.

Sau khi được can thiệp bằng phương pháp này, người bệnh có thể thực hiện những công việc nhẹ trong sinh hoạt thường ngày, tập thể dục vừa sức, tránh vận động nặng, gắng sức, sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Tuân thủ lối sống lành mạnh, không hút thuốc, có chế độ ăn giàu trái cây và rau quả, ít muối, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, duy trì cân nặng khỏe mạnh.

Người bệnh tái khám định kỳ để bác sĩ kiểm tra, đảm bảo van thay thế hoạt động ổn định. Khi xuất hiện các triệu chứng nghi do hẹp van động mạch chủ như đau ngực, khó thở, loạn nhịp tim, mệt, xây xẩm hoặc ngất..., người bệnh nên đi khám sớm.

Thu Hà