Theo PGS.TS.BS Nguyễn Hoài Nam, Chủ tịch Hội Tĩnh mạch học TP HCM, ngừng tim đột ngột, tức đột tử, có thể từ các bệnh của tim, trong đó chủ yếu là bệnh của động mạch nuôi tim, còn gọi động mạch vành.
Bệnh động mạch vành
Động mạch chủ đưa máu đi nuôi cơ thể, là động mạch lớn nhất, đường kính lớn (khoảng 20-25 mm ở động mạch chủ bụng và khoảng 30 mm ở quai động mạch chủ ngực) để đảm bảo cung cấp máu giàu oxy đi nuôi toàn bộ cơ thể.
Đường kính động mạch vành thường chỉ khoảng 3-4 mm ở các đoạn chính. Ở các động mạch nhánh thì đường kính còn nhỏ hơn. Nhánh mạch vành bị hẹp hoặc tắc sẽ làm giảm máu đi nuôi cơ tim và dẫn đến suy tim. Động mạch vành có thể tắc nghẽn chủ yếu do các mảng cholesterol trong xơ vữa động mạch.
Sau 2-3 giờ tắc, động mạch vành không được thông sẽ dẫn đến hiện tượng cơ tim bị chết và tim bị liệt, không đập được nữa, khiến người bệnh tử vong.
Bệnh của cơ tim
Nguyên nhân phổ biến nhất của đột tử do tim được cho là bệnh viêm cơ tim phì đại.
Bệnh viêm cơ tim phì đại là một bệnh lý ảnh hưởng đến cơ tim, làm cho cơ tim trở nên dày bất thường. Hiện tượng viêm lan tỏa toàn bộ cơ tim và biến đổi của cơ tim làm tim giảm sức co bóp, dần dần giảm nhịp tim và tim không còn khả năng co bóp nữa gây tử vong.
Bệnh thường không được chẩn đoán sớm vì có rất ít triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Một số người bệnh có cuộc sống bình thường mà không gặp các vấn đề liên quan đến sức khỏe. Ở một số bệnh nhân khác, cơ tim dày lên có thể gây khó thở, đau ngực, dần dần dẫn đến tình trạng loạn nhịp tim, suy tim hoặc nguy hiểm hơn là đột tử.
Đột tử có thể từ các bệnh của tim, trong đó chủ yếu là bệnh của động mạch nuôi tim. Ảnh: Velo City Urgent Care
Suy tim cấp
Suy tim cấp là tình trạng tim không thể bơm đủ lượng máu cung cấp cho các mô trong cơ thể. Tim đập nhanh, phân suất tống máu bị giảm đi rất nhiều.
Suy tim cấp có thể gây đột tử, đặc biệt nếu không được điều trị kịp thời. Đột tử do tim là một biến chứng nghiêm trọng của suy tim, thường xảy ra do rối loạn nhịp tim như nhịp nhanh thất hoặc rung thất. Ngoài ra, suy tim do các nguyên nhân khác, tuy ít nhưng cũng có thể gây ngừng tim đột ngột.
Phì đại cơ tim do bệnh di truyền
Phì đại cơ tim là khi thành cơ tim giãn ra và to lên hoặc dày lên. Bệnh được xem là một rối loạn di truyền tim thường gặp.
Bệnh có thể không có triệu chứng cho đến gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như rối loạn nhịp tim, rung nhĩ và đột tử. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây đột tử ở người trẻ dưới 35 tuổi.
Bệnh của van tim
Hở van tim: Khi van tim không đóng kín, máu sẽ trào ngược trở lại trong thời kỳ tâm thất co bóp đưa máu ra khỏi tim, lượng máu này gây ra áp lực lớn lên tim. Tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, dẫn đến giãn cơ tim và suy tim.
Hẹp van tim: Khi van tim bị hẹp, diện tích lỗ mở của van tim còn rất nhỏ, máu sẽ khó lưu thông qua, làm tăng áp lực trong buồng tim, đặc biệt trong tâm thất trái. Tim phải co bóp mạnh hơn để đẩy máu qua lỗ hẹp, dẫn đến phì đại cơ tim và suy tim.
Tình trạng giãn hoặc dày cơ tim có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim, tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, và suy tim. Nếu không được điều trị, các biến chứng này có thể gây ra đột tử.
Bệnh tim bẩm sinh - vấn đề về rối loạn cấu trúc của tim có từ khi mới sinh
Bệnh tim bẩm sinh, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, bao gồm cả đột tử.
Một số loại bệnh tim bẩm sinh như tứ chứng Fallot và hoán vị đại động mạch... có thể dẫn đến tử vong nếu không được can thiệp sớm. Loạn nhịp tim, suy tim và các biến chứng khác cũng có thể gây đột tử.
Ngoài ra còn có khá nhiều tình trạng rối loạn hoạt động của cơ tim thuộc về dẫn truyền của thần kinh tự chủ cũng có thể gây đột tử. Trong đó chủ yếu là các vấn đề làm rối loạn dòng điện trong cơ tim. Ví dụ hội chứng Brugada (có thể gây ra rối loạn nhịp tim nguy hiểm tiềm ẩn) và hội chứng QT dài (có thể gây ra rối loạn nhịp tim hỗn loạn, không thể kiểm soát được).
Mỹ Ý
