Giảm trí nhớ có phải mắc bệnh Alzheimer?

Trả lời:

Alzheimer là bệnh thoái hóa của não tiến triển chậm, gây tổn thương tế bào thần kinh, dẫn đến suy giảm trí nhớ và khả năng tư duy. Bệnh thường gặp ở người trên 65 tuổi. Triệu chứng gồm suy giảm chức năng nhận thức như khả năng tư duy, ghi nhớ và suy luận, phối hợp vận động kém... Theo thời gian, tình trạng này ngày càng nghiêm trọng, gây mất trí nhớ, suy giảm chức năng tâm thần, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người bệnh.

Ngoài Alzheimer, giảm trí nhớ có thể do các nguyên nhân khác như căng thẳng, thiếu ngủ, thiếu dinh dưỡng. Người từng bị đột quỵ cũng dễ gặp di chứng về nhận thức, từ nhẹ đến nặng, tùy vào tổn thương não, mắc bệnh suy giáp, nhiễm trùng não, sử dụng thuốc an thần, chống trầm cảm cũng có thể ảnh hưởng đến trí nhớ.

Thông tin bạn cung cấp chưa đủ để xác định chính xác ba bạn có mắc bệnh Alzheimer hay không nhưng cần được chú ý. Suy giảm nhận thức nhẹ, giai đoạn giữa lão hóa bình thường và sa sút trí tuệ cũng có thể dẫn đến giảm trí nhớ. Tình trạng này không phải lúc nào cũng tiến triển thành Alzheimer, song nếu không can thiệp, nguy cơ sẽ cao hơn.

Người lớn tuổi như ba bạn, giảm trí nhớ thông thường (do lão hóa tự nhiên) thường chỉ là quên những việc nhỏ như đặt chìa khóa sai chỗ hay quên tên người ít gặp. Nếu ba bạn không chỉ quên mà còn mất khả năng ghi nhớ thông tin mới, lặp lại câu hỏi nhiều lần, khó tìm từ ngữ, thay đổi tính cách (dễ cáu gắt, hoang tưởng) hoặc mất phương hướng ở nơi quen thuộc thì có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh Alzheimer.

Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, gia đình nên đưa bác đến các cơ sở y tế có chuyên khoa thần kinh để kiểm tra. Bác sĩ có thể sử dụng bài kiểm tra nhận thức như MMSE (Mini-Mental State Examination) và chụp MRI não để xác định nguyên nhân, ví dụ như teo não do bệnh Alzheimer hay tổn thương do đột quỵ. Nếu đúng là Alzheimer, điều trị tập trung vào làm chậm tiến triển bằng thuốc kết hợp liệu pháp nhận thức. Nếu do nguyên nhân khác, việc điều chỉnh lối sống, ngủ đủ giấc, ăn uống cân bằng, giảm căng thẳng có thể cải thiện đáng kể tình trạng.

Chụp MRI não giúp phát hiện sớm những bệnh lý liên quan đến não trong đó có Alzheimer. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Để tăng cường sức khỏe não bộ, bạn nên giúp ba duy trì lối sống khoa học, không nên ăn quá nhiều những thực phẩm có thể tăng nguy cơ gây viêm như thịt đỏ, đồ ngọt và đồ uống có đường. Tránh món ăn chứa nhiều chất béo bão hòa, muối, mỡ động vật, thực phẩm chế biến sẵn, chiên và thức ăn nhanh, rượu bia.

Bạn có thể bổ sung các hoạt chất thiên nhiên từ blueberry (việt quất) và ginkgo biloba (bạch quả) góp phần điều hòa máu não, tăng cường dưỡng chất lên não, từ đó góp phần cải thiện trí nhớ. Đồng thời kiểm soát huyết áp, đường huyết, mỡ máu góp phần đáng kể vào việc ngăn tình trạng giảm trí nhớ tiến triển.

BS.CKI Nguyễn Tấn Sang
Khoa Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM