Việc các ứng dụng nhắn tin liên tục cập nhật điều khoản dịch vụ đang trở thành xu hướng chung của ngành công nghệ toàn cầu. Khi yêu cầu tuân thủ pháp luật, bảo mật và khai thác dữ liệu ngày càng phức tạp, các nền tảng chat buộc phải mở rộng phạm vi điều khoản, kéo theo không ít tranh luận từ phía người dùng. Trường hợp Zalo tại Việt Nam chỉ là một ví dụ dễ thấy, nhưng không phải ngoại lệ.
Trên thế giới, nhiều nền tảng nhắn tin phổ biến cũng đang áp dụng mô hình điều khoản dịch vụ tương tự, với các điểm chung như yêu cầu người dùng chấp nhận điều khoản mới để tiếp tục sử dụng, thu thập dữ liệu ở nhiều lớp và cho phép chia sẻ thông tin trong hệ sinh thái dịch vụ.
WhatsApp , ứng dụng nhắn tin thuộc tập đoàn Meta, thường được nhắc đến với tính năng mã hóa đầu cuối cho nội dung trò chuyện. Tuy nhiên, điều khoản dịch vụ của nền tảng này vẫn cho phép thu thập lượng lớn dữ liệu phi nội dung như số điện thoại, thông tin thiết bị, địa chỉ IP và dữ liệu tương tác. Một phần dữ liệu có thể được chia sẻ nội bộ trong hệ sinh thái Meta nhằm phục vụ vận hành, bảo mật và cải thiện dịch vụ, cách tiếp cận khá gần với mô hình hệ sinh thái của Zalo.
WhatsApp có cách tiếp cận dữ liệu người dùng khá gần với mô hình hệ sinh thái của Zalo.
Facebook Messenger cũng hoạt động theo logic tương tự, thậm chí ở mức độ tích hợp sâu hơn khi gắn chặt với tài khoản mạng xã hội Facebook. Điều khoản của Messenger cho phép nền tảng xử lý dữ liệu người dùng trên nhiều lớp, từ hành vi sử dụng đến các tương tác xã hội. Việc cập nhật điều khoản và yêu cầu người dùng chấp nhận để tiếp tục sử dụng là cơ chế quen thuộc, phản ánh xu hướng chung của các dịch vụ nhắn tin quy mô lớn.
Điều khoản của Messenger cho phép nền tảng xử lý dữ liệu người dùng trên nhiều lớp.
Viber , nền tảng thuộc tập đoàn Rakuten (Nhật Bản), lại gây chú ý ở các điều khoản liên quan đến nội dung người dùng. Với những nội dung được chia sẻ công khai trong cộng đồng hoặc kênh, người dùng phải cấp cho nền tảng quyền sử dụng nhất định để hiển thị, phân phối và vận hành dịch vụ. Bên cạnh đó, Viber cũng giữ quyền sửa đổi điều khoản theo thời gian, tương tự cách nhiều nền tảng, trong đó có Zalo, đang áp dụng.
Người dùng phải cấp cho Viber quyền hiển thị những nội dung được chia sẻ công khai.
Telegram thường được xem là ứng dụng “thoáng” hơn về quyền riêng tư, nhưng điều khoản dịch vụ vẫn cho phép lưu trữ dữ liệu trên hệ thống máy chủ đám mây, trừ các cuộc trò chuyện sử dụng chế độ bảo mật đặc biệt. Telegram cũng có quyền hạn chế hoặc khóa tài khoản nếu người dùng vi phạm chính sách, cho thấy nền tảng này không nằm ngoài khung pháp lý chung của ngành.
Telegram được xem là ứng dụng “thoáng” hơn về quyền riêng tư.
Một ví dụ khác tại châu Á là LINE , ứng dụng chat phát triển theo hướng hệ sinh thái. Điều khoản của LINE được chia theo nhiều lớp dịch vụ, yêu cầu người dùng tự chịu trách nhiệm sao lưu dữ liệu và cho phép nền tảng sử dụng nội dung trong phạm vi cần thiết để vận hành.
LINE yêu cầu người dùng tự chịu trách nhiệm sao lưu dữ liệu và cho phép nền tảng sử dụng trong phạm vi cần thiết.
Nhìn tổng thể, Zalo không đi ngược xu hướng toàn cầu. Các nền tảng chat hiện nay đều mở rộng điều khoản theo hướng tăng quyền xử lý dữ liệu và linh hoạt hơn trong việc cập nhật chính sách. Sự khác biệt chủ yếu nằm ở cách truyền thông và mức độ minh bạch, hơn là bản chất của điều khoản dịch vụ.
