Siêu béo phì do mang gene 'thèm ăn, tích mỡ'

Admin

TP HCMAnh Mạnh, 39 tuổi, nặng 177 kg, bác sĩ phát hiện béo phì do mang hai gene ảnh hưởng đến sự thèm ăn và đốt cháy mỡ là ADRB3, SLC6A14.

Anh Mạnh to gấp 2-3 lần so với người bình thường, hay hụt hơi, thở mệt, đầu gối đau nhức. Bác sĩ tư vấn phẫu thuật thu nhỏ dạ dày bằng cách cắt 1/3 dạ dày do béo phì mức độ nặng nhất, khó đáp ứng các phương pháp giảm cân thông thường như uống thuốc, thay đổi chế độ ăn và vận động. Anh đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM kiểm tra trong tình trạng cân nặng 177 kg, cao 1,7 m, chỉ số khối cơ thể (BMI) 61 kg/m2.

Ngày 28/3, tiến sĩ, bác sĩ Lâm Văn Hoàng, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì, cho biết chỉ số BMI của anh Mạnh cao gấp đôi người béo phì khác. Anh cũng là người có chỉ số BMI cao nhất từ trước đến nay khám tại trung tâm.

Kết quả xét nghiệm cho thấy anh Mạnh bị rối loạn nội tiết, mang hai gene gồm ADRB3 làm giảm khả năng đốt cháy mỡ, tăng tích trữ mỡ, còn gene SLC6A14 ảnh hưởng đến kiểm soát sự thèm ăn và cân bằng năng lượng. "Đây chính là nguyên nhân khiến anh Mạnh béo phì từ nhỏ", bác sĩ Hoàng nói, giải thích thêm các tế bào mỡ cũng là một cơ quan nội tiết, tiết ra hormone leptin có vai trò điều chỉnh cảm giác no và đói. Khi mất cân bằng nội tiết, leptin bị rối loạn gây mất ngủ và đói liên tục. Thừa mỡ cũng khiến cơ thể tiết ra nhiều cytokine gây viêm, làm rối loạn chức năng các tuyến nội tiết.

Người bệnh còn bị gan nhiễm mỡ độ ba, rối loạn mỡ máu, thoái hóa khớp gối và đốt sống, loãng xương, ngưng thở khi ngủ - biến chứng của béo phì lâu năm, nguy cơ rối loạn nhịp tim, huyết áp, đột quỵ, tiểu đường...

Bác sĩ Hoàng xem phim chụp X-quang phổi và tư vấn cho anh Mạnh. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Bác sĩ Hoàng xem phim chụp X-quang phổi và tư vấn cho anh Mạnh. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Bác sĩ Hoàng lên phác đồ điều trị rối loạn nội tiết, giảm cân bằng thuốc tác động trực tiếp vào các gene này và kết hợp xây dựng chế độ ăn, vận động hợp lý cho anh Mạnh. Nếu anh giảm cân không thành công với liệu trình này, bác sĩ sẽ tính đến phương án cuối cùng là phẫu thuật thu nhỏ dạ dày.

Ngoài sử dụng thuốc theo đúng chỉ định, anh tập nhẹ nhàng 10-15 phút xen kẽ giờ làm việc bằng tập tạ, đi bộ. Sau một tháng điều trị, anh giảm 11 kg. Bác sĩ đánh giá anh đáp ứng điều trị tốt, giảm cân đều đặn vào các tháng tiếp theo.

"Từ khi dùng thuốc tôi ít cảm thấy đói và giảm cảm giác thèm ăn rõ rệt, không phải tự kiềm chế ăn như trước", anh Mạnh cho hay. Hết tháng thứ 5, anh giảm 40 kg không áp lực kiêng khem hay tập luyện quá sức, không cần phẫu thuật cắt dạ dày, tiếp tục điều trị để giảm xuống dưới 100 kg.

Chỉ số BMI càng cao, nguy cơ mắc các bệnh lý do lượng mỡ thừa tích lũy càng tăng, có thể dẫn đến sỏi mật, ung thư đường mật, gan nhiễm mỡ, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, đột quỵ... Bác sĩ Hoàng khuyên điều trị béo phì cần cá thể hóa, xác định nguyên nhân cụ thể của người bệnh để có phác đồ phù hợp, hiệu quả.

Đức Hạnh

Độc giả đặt câu hỏi bệnh nội tiết tại đây để bác sĩ giải đáp