Ngày 21/5, TS.BS.CK2 Trà Anh Duy, Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health, cho biết tình trạng không thể duy trì cương dương của bệnh nhân kéo dài hơn 6 tháng. Áp lực "phải có con bằng được" càng tăng cao khi vợ sảy thai cách đây 8 tháng, anh càng cảm thấy việc quan hệ tình dục trở thành trách nhiệm và dần mất kiểm soát.
Sau khi thực hiện các xét nghiệm nội tiết tố và loại trừ nguyên nhân thực thể, bác sĩ chẩn đoán anh rối loạn cương do lo âu hiệu suất. Kết hợp trị liệu hành vi - nhận thức và sử dụng thuốc ức chế PDE5 liều thấp có kiểm soát trong 6 tuần, tình trạng bệnh nhân cải thiện đáng kể.
Theo bác sĩ Duy, lo âu hiệu suất là trạng thái căng thẳng khi nam giới cảm thấy bị áp lực phải thể hiện bản lĩnh trong quan hệ tình dục. Điều này làm gia tăng hoạt động hệ thần kinh giao cảm, cản trở sự cương và xuất tinh bình thường. Một nghiên cứu trên Journal of Sexual Medicine, lo âu hiệu suất là nguyên nhân phổ biến hàng đầu gây rối loạn cương ở nam giới trẻ, chiếm khoảng 40% số ca rối loạn cương không do thực thể.
Ở một số quốc gia, việc trở thành "người duy nhất" phải sinh con trai tạo áp lực lớn về mặt tâm lý cho nam giới. Nhiều trường hợp vì mong mỏi có con trai mà quan hệ tình dục trở thành một nhiệm vụ, làm mất hứng thú tự nhiên. Khảo sát của Hiệp hội Y học giới tính châu Á năm 2020 ghi nhận hơn 60% nam giới là con một cảm thấy có áp lực về sinh sản, trong đó 28% có biểu hiện rối loạn chức năng tình dục rõ rệt.
Như trường hợp nam bệnh nhân 35 tuổi, là trưởng phòng kinh doanh, khám vì rối loạn xuất tinh, thường duy trì chưa tới một phút. Anh chia sẻ thường xuyên bị gia đình nhắc "phải sinh con trong năm nay" vì là con một, tuổi đã lớn, khiến "không còn cảm thấy vui vẻ, hứng thú" khi quan hệ. Bác sĩ hướng dẫn thực hiện kỹ thuật kiểm soát xuất tinh kết hợp liệu pháp tâm lý, đồng thời tư vấn vợ chồng cùng trị liệu. Sau 3 tháng, tình trạng mới cải thiện, đời sống vợ chồng nhẹ nhàng hơn.
Bác sĩ xét nghiệm cho bệnh nhân. Ảnh: Lâm Anh
Bác sĩ cho rằng sự can thiệp quá sâu của gia đình vào đời sống riêng tư, cha mẹ thường xuyên hỏi han, gợi ý, thậm chí gây sức ép chuyện sinh con không chỉ làm tăng áp lực cho nam giới mà còn tạo cảm giác mất quyền kiểm soát. Sự căng thẳng này kéo dài có thể làm rối loạn trục dưới đồi - tuyến yên - tinh hoàn, từ đó ảnh hưởng đến nồng độ testosterone và chức năng sinh lý. Stress kéo dài còn làm giảm nồng độ testosterone huyết thanh và tăng cortisol, là yếu tố nguy cơ rõ rệt gây rối loạn tình dục ở nam giới.
Ngoài ra, người là con một thường được nuôi dạy trong môi trường kỳ vọng cao, ít có thể chia sẻ áp lực với anh chị em. Điều này khiến họ dễ bị tổn thương tâm lý khi không đạt được mục tiêu, trong đó có cả chuyện con cái. Cảm giác thất bại, tự ti vì "chưa làm tròn trách nhiệm nối dõi" có thể dẫn đến né tránh quan hệ, sợ thất bại, sợ làm bạn đời thất vọng.
Bác sĩ khuyến cáo đi khám nam khoa khi có các biểu hiện rối loạn cương, xuất tinh sớm kéo dài trên 3 tháng, lo âu, né tránh quan hệ tình dục. Tìm kiếm sự hỗ trợ của bác sĩ khi áp lực tâm lý kéo dài do bị nhắc chuyện con cái, cảm giác "phải làm cho được" mỗi khi quan hệ. Việc thăm khám sớm giúp bác sĩ loại trừ nguyên nhân thực thể, đồng thời tư vấn hướng xử trí phù hợp, đặc biệt là phối hợp giữa nam khoa và trị liệu tâm lý tình dục, giúp thoát khỏi vòng xoáy áp lực và lấy lại đời sống lứa đôi lành mạnh, hạnh phúc.
