Tại Hội thảo lấy ý kiến dự thảo Bộ Quy tắc ứng xử văn hóa trên không gian mạng diễn ra tại Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sáng 22/10, ông Nguyễn Xuân Bắc (NSND Xuân Bắc) – Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn - cho biết, hiện trên mạng xuất hiện nhiều kênh truyền thông sản xuất bài viết, clip, tiểu phẩm nhưng lại giật tít phản cảm, dễ gây hiểu lầm. Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn cho biết sẵn sàng cung cấp những hình ảnh hoặc clip để chứng minh điều này.
NSND Xuân Bắc – Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn - phát biểu tại Hội thảo lấy ý kiến dự thảo Bộ Quy tắc ứng xử văn hóa trên không gian mạng. (Ảnh: Minh Hoàn)
Theo Cục trưởng, hành vi này không chỉ tác động tiêu cực đối với người xem, mà còn là hành động cố tình đưa ra sự hiểu lầm để gây hấp dẫn, lôi kéo người xem đến với nội dung. Do đó, ông đề nghị Bộ Quy tắc ứng xử cần nâng cao nhận thức và có sự ràng buộc rõ ràng đối với các đơn vị cung cấp dịch vụ và đơn vị cung cấp nội dung trên không gian số.
Cùng với đó, NSND Xuân Bắc cũng cho rằng cần có yêu cầu kỹ càng hơn về định danh cá nhân trên mạng xã hội thay vì chỉ “khuyến khích đăng ký tên thật” như dự thảo quy định. “Việc đăng ký tên thật, địa chỉ thật cũng có thể góp phần hạn chế tối đa tài khoản ảo, từ đó tránh việc tung tin đồn nhảm, miệt thị, tấn công mạng”, Cục trưởng nhấn mạnh.
Quy tắc riêng với từng đối tượng tham gia không gian mạng
Việc đưa thông tin sai sự thật, thông tin chưa được kiểm chứng lên không gian mạng thời gian qua có dấu hiệu gia tăng. Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Ngọc Hồi, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP.HCM, cho hay, chỉ trong 9 tháng đầu năm, đơn vị này đã xử lý hình sự hơn 30 vụ vi phạm pháp luật trên không gian số. Trong khi trước đó, đơn vị này thường chỉ xử phạt hành chính.
Ông Nguyễn Ngọc Hồi, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP.HCM phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Minh Hoàn)
Đại diện Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP.HCM cũng cho biết, thời gian gần đây đã xuất hiện tình trạng sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để sáng tạo nội dung, trong đó có nhiều clip chứa thông tin mang tính xuyên tạc và dung tục.
Hiện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang xây dựng Dự thảo Bộ Quy tắc ứng xử văn hóa trên không gian mạng, trong đó quy định rõ ràng đối với 5 đối tượng: Cá nhân; cơ quan/tổ chức/doanh nghiệp; tổ chức/doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng xã hội, nền tảng số trong và ngoài nước; nhà cung cấp dịch vụ Internet; cơ quan báo chí, đài phát thanh, truyền hình; các công ty truyền thông, quảng cáo, các công ty tổ chức nghệ thuật biểu diễn.
Đối với cá nhân khi tham gia các hoạt động trên không gian mạng, dự thảo khuyến khích sử dụng họ tên thật của cá nhân hoặc tên, thương hiệu thuộc sở hữu hợp pháp; khuyến khích chia sẻ thông tin có nguồn gốc rõ ràng, tin cậy; khuyến khích chia sẻ thông tin tích cực, hữu ích, có giá trị nhân văn.
Cá nhân tham gia mạng xã hội phải tìm hiểu và tuân thủ các quy định pháp luật, quy tắc, tiêu chuẩn cộng đồng của các nền tảng số. Người dùng không đăng tải hình ảnh, thông tin cá nhân của người khác khi chưa được sự đồng ý, trừ các trường hợp được phép theo quy định của pháp luật.
Báo chí phát huy vai trò xác minh, cảnh báo tin giả
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình chủ trì hội thảo. (Ảnh: Minh Hoàn)
Dự thảo Bộ Quy tắc ứng xử văn hóa trên không gian mạng cũng đề cao vai trò của báo chí trong việc tăng cường cung cấp thông tin, dẫn dắt, định hướng dư luận, tạo sự đồng thuận, niềm tin xã hội.
Các cơ quan báo chí chủ động tìm hiểu, xác minh trước các tin đồn, thông tin thiếu kiểm chứng, chưa rõ nguồn gốc để định hướng, đấu tranh, phản bác, cảnh báo trước các tin giả, thông tin lừa đảo và thông tin vi phạm pháp luật.
Đặc biệt, Bộ Quy tắc quy định cơ quan báo chí chủ động cân nhắc việc hợp tác, đưa tin, hình ảnh của người nổi tiếng, người có ảnh hưởng có hành vi vi phạm các quy định của pháp luật hoặc khi nhận được đề nghị của cơ quan quản lý.
