Chiều 26/12, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tổ chức Lễ ra mắt hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản Việt Nam. Đây là nền tảng số phục vụ việc ghi nhận, quản lý và tra cứu thông tin nguồn gốc đối với các sản phẩm nông, lâm, thủy sản trong suốt quá trình sản xuất, chế biến, vận chuyển và lưu thông trên thị trường.
Thông qua Hệ thống, người tiêu dùng có thể kiểm tra thông tin sản phẩm một cách minh bạch, trong khi cơ quan quản lý nhà nước có cơ sở để theo dõi, thống kê và thực hiện truy vết khi cần thiết; qua đó nâng cao minh bạch thông tin, bảo đảm an toàn thực phẩm và củng cố uy tín nông sản Việt Nam trên thị trường trong nước và quốc tế.
Xây dựng hạ tầng dữ liệu số về nông sản
Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng nhấn mạnh: "Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, truy xuất nguồn gốc không còn là lựa chọn, mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với nông sản khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Người tiêu dùng ngày nay không chỉ quan tâm đến giá cả, mà còn quan tâm đến nguồn gốc, chất lượng, độ an toàn, tính minh bạch và trách nhiệm xã hội của sản phẩm".
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng.
Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị đã xác định rõ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực then chốt cho phát triển nhanh và bền vững đất nước, trong đó nhấn mạnh vai trò của dữ liệu, nền tảng số và hệ sinh thái số quốc gia.
"Việc ra mắt Hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản Việt Nam hôm nay là bước đi cụ thể, thiết thực nhằm xây dựng hạ tầng dữ liệu số về nông sản, phục vụ hiệu quả công tác quản lý nhà nước, hoạt động sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng", Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chia sẻ.
Đồng thời thúc đẩy ứng dụng công nghệ số xuyên suốt chuỗi giá trị nông nghiệp, từ sản xuất, chế biến đến phân phối. Qua đó, góp phần hình thành nền nông nghiệp minh bạch, có trách nhiệm, phát triển bền vững và đáp ứng các tiêu chuẩn trong nước cũng như quốc tế.
Hệ thống không chỉ đơn thuần là một giải pháp công nghệ, mà còn là công cụ quản lý hiện đại, hỗ trợ phòng chống gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, đồng thời tạo động lực thúc đẩy sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, gia tăng giá trị và nâng cao uy tín nông sản Việt Nam.
Thông qua Hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản, người tiêu dùng có thể kiểm tra thông tin sản phẩm, trong khi cơ quan quản lý có cơ sở để theo dõi, thống kê và thực hiện truy vết khi cần thiết.
Theo Bộ trưởng Trần Đức Thắng, trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, giá trị của nông sản không còn chỉ nằm ở sản lượng mà ở chất lượng, tính minh bạch và khả năng truy xuất nguồn gốc.
"Hệ thống được ra mắt sẽ giúp doanh nghiệp, hợp tác xã và người nông dân tiếp cận công nghệ số thuận lợi, chi phí hợp lý, tăng khả năng kết nối thị trường, mở rộng xuất khẩu và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các thị trường khó tính; từng bước hình thành văn hóa sản xuất nông nghiệp dựa trên dữ liệu, đổi mới sáng tạo và tiêu chuẩn hóa", Bộ trưởng nói.
Dữ liệu được hình thành ngay từ khâu sản xuất
Tại sự kiện, ông Huỳnh Tấn Đạt - Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết, những năm gần đây, nông nghiệp Việt Nam đang chuyển dịch mạnh mẽ từ tư duy sản xuất nhiều sang sản xuất có kiểm soát, có trách nhiệm và gia tăng giá trị.
Ông Huỳnh Tấn Đạt - Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật.
Theo ông Đạt: "Trong bối cảnh đó, truy xuất nguồn gốc đã trở thành yêu cầu tất yếu của công tác quản lý nhà nước, của thị trường và của chính người tiêu dùng".
Thời gian qua, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã phối hợp với các đơn vị phát triển giải pháp truy xuất nguồn gốc, từng bước triển khai những nhiệm vụ cốt lõi, trước mắt tập trung vào việc chuẩn hóa và số hóa dữ liệu liên quan đến mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói, nhật ký canh tác, cùng các thông tin kỹ thuật đáp ứng yêu cầu của thị trường nhập khẩu.
"Mục tiêu cuối cùng không chỉ là xây dựng một hệ thống công nghệ hay một nền tảng phần mềm, mà là hình thành một hệ sinh thái truy xuất nguồn gốc minh bạch, đồng bộ và đáng tin cậy cho nông sản Việt Nam", ông Đạt nhấn mạnh.
Theo đó, đây là hệ sinh thái trong đó dữ liệu được hình thành ngay từ khâu sản xuất, được cập nhật xuyên suốt chuỗi giá trị và được sử dụng hiệu quả cho quản lý nhà nước, hoạt động sản xuất, kinh doanh cũng như bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Trong hệ sinh thái này, người dân và người tiêu dùng có thể dễ dàng tiếp cận các sản phẩm nông sản sạch, an toàn, có nguồn gốc rõ ràng, qua đó củng cố niềm tin đối với nông sản trong nước, nâng cao nhận thức tiêu dùng có trách nhiệm và thúc đẩy thị trường nội địa phát triển lành mạnh.
Doanh nghiệp và hợp tác xã có thêm công cụ để quản lý vùng nguyên liệu, kiểm soát chất lượng, nâng cao tính tuân thủ, từng bước xây dựng thương hiệu, uy tín và giá trị gia tăng bền vững cho nông sản Việt Nam trên thị trường trong nước và quốc tế.
Đồng thời, cơ quan quản lý nhà nước sẽ có đầy đủ dữ liệu và công cụ cần thiết để thực hiện giám sát dựa trên rủi ro, truy vết nhanh khi xảy ra sự cố, bảo vệ thị trường, bảo vệ người tiêu dùng và gìn giữ thành quả xuất khẩu mà toàn ngành đã nỗ lực đạt được trong thời gian qua.
