Vảy nến là bệnh viêm hệ thống mạn tính không lây, gây tích tụ nhanh chóng của các tế bào da. Các triệu chứng như da bong tróc, có vảy, khô hoặc ngứa, viêm đỏ xung quanh các vảy. Không có cách chữa khỏi vảy nến, nhưng một số thay đổi lối sống và thuốc có thể làm dịu triệu chứng, ngăn ngừa các đợt bùng phát.
Không có chế độ ăn uống cụ thể nào cho bệnh vảy nến và các tác nhân kích hoạt bệnh có thể khác nhau tùy từng người. Tuy nhiên nhìn chung, người bệnh nên tránh thực phẩm có thể gây viêm và áp dụng chế độ ăn chống viêm để hỗ trợ khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể, duy trì phản ứng miễn dịch cân bằng.
Thay soda bằng trà, cà phê không đường
Các nghiên cứu cho thấy lượng đường cao góp phần gây viêm mạn tính và làm tăng nguy cơ mắc nhiều tình trạng sức khỏe như béo phì, viêm khớp dạng thấp, đa xơ cứng, vảy nến và bệnh viêm ruột.
Trà, nhất là trà xanh, rất giàu chất chống oxy hóa như catechin và polyphenol, có tác dụng chống viêm mạnh và chống stress oxy hóa. Cà phê không đường cũng chứa chất chống oxy hóa, như polyphenol và axit hydrocinnamic. Chúng có tác dụng giảm viêm và chống lại hội chứng chuyển hóa.
Với người thích đồ uống có gas nhưng muốn tránh nước ngọt, nước khoáng hoặc nước khoáng có gas là lựa chọn thay thế phù hợp. Những loại đồ uống này mang lại cảm giác có gas mà không thêm đường hoặc calo. Tuy nhiên, hãy uống ở mức độ vừa phải và không thay thế hoàn toàn nước lọc. Các thức uống này có thể không cung cấp đủ nước cho cơ thể và có thể thêm natri hoặc gây khó chịu cho hệ tiêu hóa do có gas.
Chọn đường tự nhiên
Các món như bánh ngọt và kem thường chứa nhiều đường tinh luyện và chất béo không lành mạnh, có thể dẫn đến viêm mạn tính trong cơ thể. Một số lựa chọn thay thế lành mạnh hơn chứa đường tự nhiên mà người bệnh vảy nến nên cân nhắc như:
Trái cây tươi: Các loại trái mọng như dâu tây, việt quất và mâm xôi chứa nhiều chất chống oxy hóa và có thể thỏa mãn cơn thèm ngọt.
Pudding hạt chia: Món này làm từ hạt chia và sữa hạnh nhân, là lựa chọn bổ dưỡng giàu axit béo omega-3. Có thêm một chút mật ong hoặc vani để tạo ra món ăn ngon và lành mạnh.
Sữa chua Hy Lạp với các loại hạt: Sữa chua Hy Lạp chứa nhiều protein, khi phủ thêm các loại hạt và một ít mật ong mang đến món ăn chống viêm giàu dinh dưỡng.
Táo hoặc lê nướng: Những loại trái cây này ít đường và nhiều chất xơ.
Chocolate đen: Loại chocolate này có ít nhất 70% ca cao, chứa chất chống oxy hóa và có đặc tính chống viêm.
Sữa chua Hy Lạp phù hợp cho người bệnh vảy nến. Ảnh: Bùi Thuỷ
Thay thịt chế biến bằng cá béo
Thịt chế biến, như xúc xích, thịt xông khói và thịt nguội, có nhiều chất béo không lành mạnh, natri và chất bảo quản, có thể thúc đẩy tình trạng viêm. Những loại thịt này thường chứa các chất phụ gia như nitrat và nitrit, có liên quan đến căng thẳng oxy hóa gia tăng và phản ứng viêm.
Người bệnh vảy nến nên lựa chọn protein chống viêm từ những thực phẩm như:
Cá béo: Cá hồi, cá thu, cá mòi... giàu axit béo omega-3, giúp giảm viêm.
Thịt bò và thịt gà hữu cơ: Những loại thịt này chứa ít chất béo có hại và ít chất phụ gia hơn, có thể giúp giảm viêm. Chúng cũng cung cấp nhiều axit béo omega-3 và chất chống oxy hóa hơn.
Trứng: Cung cấp protein chất lượng cao và chứa các chất dinh dưỡng chống viêm như lutein, zeaxanthin.
Các loại đậu: Đây là nguồn cung cấp protein và chất xơ tốt, có đặc tính chống viêm.
Các loại hạt: Hạnh nhân, óc chó, hạt chia và hạt lanh cung cấp protein và axit béo omega-3 dồi dào.
Các sản phẩm thay thế từ sữa
Tác động của sữa đối với tình trạng viêm có thể khác nhau tùy thuộc vào phương pháp chế biến, hàm lượng chất béo và các yếu tố khác. Nghiên cứu cho thấy sữa tiệt trùng thường có đặc tính chống viêm, giúp giảm các cytokine gây viêm. Ngược lại, sữa thô có thể gây viêm do hệ vi khuẩn trong đó, dẫn đến các nguy cơ cho sức khỏe.
Các sản phẩm từ sữa lên men như sữa chua, sữa hạnh nhân, yến mạch, sữa dừa cũng ít hợp chất gây viêm, nhiều vitamin, tăng cường miễn dịch.
Thay carbohydrate tinh chế bằng ngũ cốc nguyên hạt
Carbohydrate tinh chế, như bánh mì và gạo trắng, chủ yếu gây viêm do chỉ số đường huyết cao. Điều này có nghĩa là chúng làm tăng đột biến lượng đường trong máu, có thể dẫn đến tăng sản xuất insulin.
Nồng độ insulin cao thúc đẩy tình trạng viêm và căng thẳng oxy hóa trong cơ thể. Carbohydrate tinh chế thường thiếu chất xơ giúp điều chỉnh lượng đường trong máu và hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh. Cả hai tác dụng này đều giúp kiểm soát tình trạng viêm.
Các lựa chọn thực phẩm chống viêm thay thế carbohydrate tinh chế cho người bệnh vảy nến bao gồm:
Bánh mì nguyên cám: Loại bánh mì này được làm từ ngũ cốc nguyên hạt, giữ lại chất xơ, vitamin và khoáng chất, giúp giảm viêm.
Bánh mì có hạt: Hạt lanh, hạt chia và hạt hướng dương, rất giàu axit béo omega-3 và chất xơ.
Quinoa (diêm mạch): Đây là loại giàu dinh dưỡng, giàu protein và chất xơ, hỗ trợ lượng đường trong máu ổn định.
Gạo lứt: Loại gạo này chứa nhiều chất xơ và chất dinh dưỡng hơn gạo trắng, giúp kiểm soát lượng đường trong máu và giảm viêm.
Lúa mạch: Một loại ngũ cốc nguyên hạt nhiều chất xơ và có đặc tính chống viêm.
Anh Ngọc (Theo Healthline)
| Độc giả gửi câu hỏi về bệnh da liễu tại đây để bác sĩ giải đáp |
