Làm thế nào để đưa AI vào trường học một cách hiệu quả

Buổi tọa đàm quy tụ những chuyên gia, nhà lãnh đạo giáo dục ở cả khai khối công-tư, với sự tham dự của các nhà nghiên cứu khoa học về học tập cùng những nhà lãnh đạo trường học, đã mở ra nhiều góc nhìn mới về bối cảnh học tập hiện tại và tương lai, mối tương quan giữa con người, giáo dục và trí tuệ nhân tạo, với sự điều phối của Host Trần Quốc Khánh, Nhà sáng lập VietSuccess.

- TS. Trần Nam Dũng – Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Năng khiếu, ĐHQG TP.HCM

- TS. Nguyễn Thị Thu Huyền – Giám đốc chuyên môn Pathway School & Pathway Academy

- Thầy Ngô Thành Nam – Hiệu trưởng Trường TH–THCS–THPT B.School

- TS. Hoàng Anh Đức – Tác giả sách “Lớp học Cuối cùng”, Học giả nghiên cứu tại Đại học RMIT Việt Nam

Trong bối cảnh AI đang thâm nhập sâu vào mọi khía cạnh của đời sống học tập, hơn 100 khán giả là các nhà giáo, các chuyên gia và những người quan tâm đến giáo dục cùng nhau suy ngẫm về những câu hỏi lớn: "Làm sao để AI không khiến người học đánh mất đề kháng tư duy?" và “Hệ thống nhà trường đang và sẽ “sống cùng” AI như thế nào?”. Chúng tôi tin rằng, học là để khám phá sức mạnh trí tuệ tự thân và trở nên nhân văn, sáng tạo hơn chứ không chỉ là học nhanh, học nhiều, thu tóm kiến thức để đạt được các thành tựu ngắn hạn. 

Tọa đàm cũng là dịp để cùng nhau lắng nghe, chia sẻ và nhìn nhận về tương lai giáo dục – nơi con người và công nghệ đồng hành, hướng đến một nền học tập nhân văn, sâu sắc và bền vững.

Chủ đề “Học & Hỏi trong cơn bão AI” mở ra những góc nhìn sâu sắc về mối quan hệ giữa con người và công nghệ. Khi AI ngày càng len sâu vào môi trường học tập, chúng ta đứng trước hai thách thức song hành: khai thác triệt để tiềm năng của AI trong mở rộng tri thức, đồng thời đối diện với “món nợ nhận thức” do sự phụ thuộc vào công nghệ mang lại.

Tuy nhiên, nếu con người biết cách “học và hỏi đúng”, AI sẽ không thay thế chúng ta – mà trở thành công cụ giúp giáo dục trở nên nhân văn, sâu sắc và cá nhân hóa hơn bao giờ hết.

Theo các nhà giáo, nhà khoa học tham gia tọa đàm, sử dụng AI trong dạy và học đã trở thành một công cụ bắt buộc, là xu hướng không thể đảo ngược. Người dạy và người học không nên bài trừ AI mà phải biết dùng đúng cách để tăng hiệu quả công việc.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo, người học nếu lạm dụng AI sẽ dẫn đến tình trạng dần mất đi khả năng xử lý sâu các vấn đề, dễ bỏ cuộc khi gặp khó khăn, giảm khả năng tư duy và sáng tạo.

Một số nhà giáo chia sẻ cách dùng AI đúng là tự trả lời trước, rồi mới hỏi AI để phản biện lại. Người học có thể dùng AI nhưng cần giữ chủ động trong việc đặt câu hỏi và hoài nghi.

Nhiều nhà giáo mong muốn ngành chức năng sớm có hướng dẫn cụ thể việc sử dụng AI trong dạy và học, hỗ trợ người học phân biệt, phản biện và hiểu được giới hạn của công nghệ. AI có tham gia đến đâu trong môi trường học đường thì cũng không thể thay thế người thầy, bởi họ là người duy nhất có thể dạy học sinh điều mà máy móc không có: sự thấu hiểu và ý thức làm người.

Trong khuôn khổ tọa đàm, An Publishing & Education (Anbooks) sẽ ra mắt tác phẩm “Lớp Học Cuối Cùng” – một tiểu thuyết khoa học viễn tưởng mang đậm màu sắc giáo dục, gợi suy ngẫm về giá trị của tri thức và bản thể con người trong kỷ nguyên công nghệ.

Tác phẩm là lời cảnh báo nghiêm túc rằng xu hướng kết hợp máy móc cực đoan có thể dẫn tới sự méo mó bản chất của giáo dục. Đồng thời, truyền tải vẻ đẹp của việc học là tính mở, giải phóng sự tò mò, nơi quá trình học tập là sự thử nghiệm và mắc lỗi, không đơn giản là “tải xuống” kiến thức. Lớp học Cuối cùng không phải là câu chuyện chống lại AI, mà là một lập luận mạnh mẽ cho sự tích hợp công nghệ một cách thấu đáo và có suy nghĩ.

Bên cạnh đó, người tham dự tọa đàm sẽ được trải nghiệm hoạt động sáng tạo “Vẽ lớp học đầu tiên”, nơi mỗi cá nhân có thể tưởng tượng và kiến tạo lớp học lý tưởng của mình trong thời đại AI.

Thùy Dương