Thống kê của FiinTrade cho thấy, 54,6% mã cổ phiếu có thanh khoản trên thị trường hiện đã giảm trên 70% so với mức đỉnh thiết lập trong hai năm “uptrend” vừa qua. Tài nguyên cơ bản giảm mạnh nhất khi 71,4% mã cổ phiếu trong ngành có mức giảm giá trên 70% so với đỉnh hai năm gần đây. Theo sau đó là ngành Dịch vụ tài chính, Bất động sản, Vật liệu xây dựng đều có mức hơn 60% mã cổ phiếu có mức giảm trên 70% với nhiều cái tên khá “hot” như CEO, DIG, DXG, NLG, SZC.
Vì sao cổ phiếu liên tục giảm sàn?
Ngoài những yếu tố Vĩ mô đang có tác động đến thị trường như Lãi suất tăng cao, sự bất ổn của Thị trường trái phiếu doanh nghiệp, siết dòng tiền… nguyên nhân các cổ phiếu bị giảm mạnh trong những ngày qua chủ yếu do bị bán giải chấp và mất thanh khoản dẫn đến tình trạng bán giải chấp chéo - hiện tượng các mã chứng khoán chạm ngưỡng rủi ro nhưng không thể bán, công ty chứng khoán buộc phải bán các mã còn lại trong danh mục của nhà đầu tư để hút tiền về. Làn sóng bán giải chấp thuộc sở hữu của lãnh đạo khởi phát từ cuối tháng trước và đang tiếp tục lan rộng.
Liệu niềm tin của nhà đầu tư đang mất dần?
Nhà đầu tư cá nhân - nhóm chiếm hơn 85% Giá trị giao dịch đã liên tiếp bán ròng: Tuần trước nhà đầu tư cá nhân trong nước bán ròng mạnh qua khớp lệnh 5.170 tỷ, lớn nhất kể từ tháng 4/2022 ở tất cả các nhóm ngành, trong đó bán ròng lớn nhất là nhóm Bất động sản, Hóa Chất, Ngân hàng và Thực phẩm.
Tháng 11/1022 chứng kiến tháng bán ròng mạnh nhất của nhà đầu tư cá nhân trong vòng 2 năm qua. Cùng thời điểm 2021, dòng tiền mua ròng của nhà đầu tư cá nhân là nhân tố hỗ trợ VnIndex thiết lập các đỉnh mới. Tuy nhiên dòng tiền này đã thu hẹp dần từ đầu 2022 và đến tháng 11/2022 bắt đầu xuất hiện lực bán ròng mạnh.
Số lượng tài khoản chứng khoán mở mới liên tục sụt giảm: Tháng 10, nhà đầu tư cá nhân trong nước mở mới 96.290 tài khoản và các tổ chức mở mới 137 tài khoản. Đây là lượng tài khoản mở mới của nhà đầu tư nội thấp nhất kể từ tháng 2/2021 và là tháng thứ 5 liên tiếp sụt giảm.
Thanh khoản thị trường tiếp tục giảm, dòng tiền chưa có dấu hiệu quay lại: Thanh khoản đã về mức thấp nhất trong 2 năm qua, hiện tại chỉ quanh mức 10 nghìn tỷ đồng/phiên và khối lượng khớp lệnh trung bình 500 triệu cổ phiếu/phiên. Đây là mức tương đương với thời nửa cuối tháng 11/2020.
Định giá thị trường đã về mức đáy 3 năm, tuy nhiên nhà đầu tư vẫn chưa thấy hấp dẫn?
Định giá P/E toàn thị trường hiện ở mức 10,2 lần lợi nhuận 4 quý gần nhất, tương đương với mức đáy giai đoạn Covid (10,1x), với đóng góp lớn từ cổ phiếu Ngân hàng. Trong bối cảnh lãi suất ở mức cao và rủi ro suy thoái ở các thị trường xuất khẩu chính tăng lên, triển vọng lợi nhuận các quý tiếp theo của hầu hết các ngành Phi tài chính chưa có nhiều điểm sáng, đây có thể là nguyên nhân dòng tiền chưa quay lại.
Liệu thị trường đã tạo đáy và nhà đầu tư cá nhân cần tránh lỗi thử và sai?
Liên tiếp các pha thủng đáy của thị trường đã khiến rất nhiều nhà đầu tư cá nhân chịu thiệt hại lớn bởi các quyết định bắt đáy “nhầm”. Vậy làm sao để nhà đầu tư tránh được việc thử và sai này?
Nhà đầu tư cần hiểu và theo dõi các đặc điểm sau:
Cách tiếp cận để theo dõi yếu tố tác động chính đến thị trường chứng khoán và khi nào những tác động này sẽ thay đổi (hay đảo chiều). Giữa rất nhiều biến số về: lãi suất, thanh khoản, trái phiếu, room tín dụng, bất động sản, ngân hàng,… thì đâu là biến số có sức ảnh hưởng dẫn dắt?
Khi các yếu tố đảo chiều, cổ phiếu/ngành nào sẽ được hưởng lợi.
Chiến lược đầu tư nào là phù hợp với đặc điểm của thị trường “con gấu”. Nhà đầu tư phải nhận thức và hiểu đặc điểm vận động của thị trường trong giai đoạn downtrend.
Để giúp nhà đầu tư có định hướng cho các vấn đề trên, FiinTrade - nền tảng dữ liệu chứng khoán chuyên sâu tổ chức Hội thảo mang tên “Tín hiệu đảo chiều” trên Zoom Online vào 15h ngày 25/11/2022. Diễn giả giàu kinh nghiệm thực chiến cùng các chuyên gia phân tích đầu ngành sẽ đem đến góc nhìn toàn cảnh về biến động thị trường. FiinTrade Talk 6 khai thác chủ đề về bối cảnh thị trường và các tín hiệu đảo chiều, đánh đúng tâm lý nhà đầu tư từ đó gợi ý kế hoạch hành động phù hợp.
* Nhà đầu tư đăng ký tham dự FiinTrade Talk 6 ngay tại đây: bit.ly/3EhDQUe
Thùy Dương
