Thừa cân, béo phì làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh như tiểu đường, rối loạn mỡ máu, gan nhiễm mỡ, sỏi mật, tăng huyết áp, đột quỵ... BS.CKI Phan Thị Thùy Dung, Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết giảm ít nhất 5% cân nặng góp phần cải thiện các vấn đề sức khỏe liên quan đến béo phì như giảm HbA1C (đường huyết trung bình trong ba tháng), kiểm soát mỡ máu, huyết áp... Giảm 7-11% cân nặng còn giảm ngưng thở khi ngủ, tăng cường chức năng hô hấp. Các bệnh lý liên quan đến gan nhiễm mỡ như viêm gan thoái hóa mỡ, xơ gan sẽ cải thiện nếu giảm 10-40% cân nặng.
Nếu giảm cân quá nhanh, tức trên 1 kg mỗi tuần, có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi thường xuyên, đói, chuột rút cơ bắp, táo bón hoặc tiêu chảy, mất nước... Tình trạng này còn ảnh hưởng đến tâm trạng, sự tập trung, tăng nguy cơ rối loạn tâm lý bao gồm trầm cảm, lo âu, cáu kỉnh, dễ tức giận, ăn uống vô độ và ám ảnh về thức ăn.
"Giảm cân là quá trình dài, cần theo lộ trình, nếu giảm đột ngột trong thời gian ngắn thường khó duy trì, dễ tăng nhanh trở lại", bác sĩ Dung nói. Hệ quả khác là gây mất khối cơ, cơ yếu ảnh hưởng đến hoạt động thể chất hàng ngày, các vấn đề da thừa sau đó. Rối loạn cân bằng điện giải do giảm cân nhanh thúc đẩy phát triển các biến chứng nguy hiểm như rối loạn nhịp tim, co giật. Một số trường hợp mất nước và không được bổ sung đầy đủ có thể dẫn đến tổn thương thận cấp.
Giảm cân đột ngột làm thay đổi chuyển hóa và mất cân bằng hormone, thiếu hụt các chất dinh dưỡng, là yếu tố nguy cơ gây sỏi mật. Người thiếu thiamine (vitamin B1) có thể gặp tình trạng rung giật nhãn cầu. Thiếu folate (vitamin B9) có liên quan đến suy giảm nhận thức, mất trí và trầm cảm. Người bị thiếu kẽm thường chậm lành vết thương, gặp các triệu chứng về da và dễ chảy máu. Cơ thể không đủ vitamin C thường mệt mỏi, chuột rút cơ, viêm nướu và phì đại nướu trong một số trường hợp.
Bác sĩ Dung khuyến cáo người thừa cân, béo phì nên chọn cơ sở điều trị uy tín, theo lộ trình và nguyên tắc khoa học, dùng thuốc đã được phê duyệt để an toàn, hiệu quả cao.
Đinh Tiên
Độc giả đặt câu hỏi bệnh nội tiết tại đây để bác sĩ giải đáp |