Từ thế kỷ X, sau khi thoát khỏi ách đô hộ gần 1.000 năm Bắc thuộc, đặc biệt dưới triều Lý, người Việt đã nhận thức sâu sắc việc lựa chọn và trọng dụng nhân tài là điều kiện tiên quyết để xây dựng nền văn hiến và quốc gia hùng cường.
Đây là cơ sở xuất hiện của hệ thống khoa bảng mà biểu hiện là sự ra đời của Văn Miếu – Quốc Tử Giám và chế độ thi cử, nhằm bồi dưỡng, đào tạo và tìm kiếm người tài năng phục vụ cho nước nhà. Cho đến triều Lê thế kỷ XV, sự phát triển này đã đạt tới đỉnh cao, với sự khẳng định là tuyên ngôn của vua Lê Thánh được ghi tại bài ký trên bia đá ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám do danh sĩ Thân Nhân Trung phụng soạn (năm 1484): "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Nguyên khí thịnh thì đất nước mạnh và càng lớn lao; nguyên khí suy thì thế nước yếu và càng xuống thấp".
Đó không chỉ là sự nhận định của một ông vua mà còn thể hiện một tư duy khác biệt và đặc sắc mang tầm quốc sách. Là bởi, trong tư duy truyền thống của các nhà nước quân chủ phương Đông, nguyên khí quốc gia phải là nhà vua và hoàng tộc. Trí thức dẫu có được trọng vọng đến đâu cũng chỉ là bề tôi phục tùng. Thế mà vị Hoàng đế anh minh đã truyền đi một thông điệp khẳng định "hiền tài là nguyên khí của quốc gia", đặt trí thức, hiền tài vào trung tâm sức mạnh quốc gia và vận mệnh đất nước.
Và do đó, việc phát hiện và trọng dụng nhân tài không còn là quyền lợi hay nhu cầu của nhà nước quân chủ mà trở thành một yếu tố chiến lược sống còn, ảnh hưởng trực tiếp đến sự thành bại của quốc gia. Tư duy ấy, có chăng, chúng ta chỉ thấy được ở Việt Nam.
TÁC GIẢ: GS.TSKH VŨ MINH GIANG
THIẾT KẾ: HOÀNG NHUNG
NGUOIDUATIN.VN | Thứ Năm 20/11/2025 | 09:00
Cùng chủ đề
Xác minh vụ giáo viên tiểu học véo tai học sinh lớp 1 chảy máu
Liên quan phản ánh của phụ huynh về việc giáo viên có hành vi tác động đến học sinh lớp...
Việt Nam Trở Thành Điểm Đến Cho Chương Trình Trải Nghiệm Toàn Cầu Của Đại Học Hàng Đầu Nước Úc
Việt Nam được lựa chọn là điểm đến tiếp theo của chương trình flagship của Đại học Monash (Úc) nhờ...
5 cung hoàng đạo dễ giàu có nhất
Không phải ai sinh ra cũng gặp may về tiền bạc, nhưng theo chiêm tinh học, một số cung hoàng...
Siết điều kiện chuyển đổi trường đại học thành đại học
Nhiều tiêu chí về quy mô đào tạo, đội ngũ giảng viên và hoạt động nghiên cứu đang được đặt...
Lịch nghỉ Tết Nguyên đán Bính Ngọ của học sinh các tỉnh, thành
Hà Nội, Quảng Ninh cùng một số địa phương đã công bố lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2026. Riêng TP.HCM...
U22 Việt Nam vô địch, thầy hiệu trưởng mời cả trường ăn sáng
Sáng 19/12, hơn 1.100 học sinh trường THPT 25-10 (Hải Phòng) có mặt tại sân trường để thưởng thức bữa...
Mới cập nhật
