Hôm 15/11, bệnh nhân cho biết từng sử dụng các loại cao thuốc, nhưng đây là lần đầu tiên bị phản ứng như vậy. Kết quả xét nghiệm tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, ghi nhận người đàn ông ngộ độc strychnin - độc tố có trong hạt mã tiền, thường được dùng trong nông nghiệp để diệt chuột, diệt thú có hại và trong thuốc y học cổ truyền với mục đích điều trị (kích thích thần kinh cơ...).
"Y học hiện đại ngày nay không còn dùng strychnin làm thuốc chữa bệnh do độc tính nguy hiểm và tác dụng chữa bệnh rất hạn chế", bác sĩ Nguyễn Tiến Đạt, Trung tâm Chống độc, cho biết.
Sau 4 ngày nhập viện, bệnh nhân vẫn còn bị co cứng nhẹ, biến chứng viêm phổi phải thở oxy và điều trị hồi sức cấp cứu.
"Các trường hợp bị nhiễm độc strychnin hay mã tiền thường do uống theo các bài thuốc dân gian, truyền tai nhau, uống nhầm rượu ngâm mã tiền để xoa bóp... Trường hợp nhiễm độc nặng, không được phát hiện, cấp cứu kịp thời sẽ gây giật cơ (biểu hiện giống như co giật), cứng cơ, khó thở, suy hô hấp và dẫn đến tử vong", ông Đạt nói thêm.
Cao thuốc có chứa cây mã tiền người bệnh uống. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Cây mã tiền có tên khoa học là Strychnos nux - vomica L, thuộc họ Mã tiền (Loganiaceae). Hoạt chất trong hạt mã tiền có gần 50% là Strychnin, phần còn lại là Brucin, còn khoảng 2 - 3% là các Alcaloid. Mã tiền rất độc, tác dụng trực tiếp với tủy sống, kích thích gây co cứng các cơ liên tục giống như uốn ván.
Ngay cả khi chỉ sử dụng hạt mã tiền ngâm rượu xoa bóp ngoài da (hạt không qua xử lý độc) cũng có thể dẫn đến ngộ độc nếu không tuân thủ liều lượng thích hợp.
Hạt mã tiền được Bộ Y tế xếp vào danh mục những vị thuốc có độc tính cao, cần bảo quản riêng biệt, tuân thủ liều lượng sử dụng. Song, mã tiền đang được bán dễ dàng, tùy tiện. Thậm chí, hạt mã tiền còn được quảng cáo là có thể "chữa rối loạn cương dương, tăng cường chức năng sinh lý của nam giới". Trung tâm Chống độc từng cấp cứu cho các bệnh nhân uống rượu ngâm hạt mã tiền để chữa rối loạn cương dương. Họ nhập viện trong tình trạng toàn bộ chân tay co cứng mạnh.
Bác sĩ khuyến cáo người dân nên cẩn thận với các loại thuốc y học cổ truyền trôi nổi, không rõ nguồn gốc. Nếu muốn điều trị theo phương pháp này, nên đến các cơ sở khám chữa bệnh hoặc những người hành nghề được cấp phép bởi cơ quan quản lý.
Lê Nga
