Phát biểu tại Hội thảo "Thị trường bất động sản Việt Nam: Nhận diện những vấn đề bất cập và giải pháp", ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Xây dựng Việt Nam (VACC), Chủ tịch HĐQT GP Invest nhấn mạnh giá đất đang chiếm tỷ trọng quá lớn trong cơ cấu giá bán nhà, khiến khả năng sở hữu nhà của người dân ngày càng xa vời.
Ông Nguyễn Quốc Hiệp dẫn chỉ số price to income (giá nhà trên thu nhập) để cho thấy sự chênh lệch lớn giữa thu nhập của người dân và giá bất động sản hiện nay.
"Nếu một người có thu nhập trung bình, dùng toàn bộ tiền lương để mua căn hộ trung bình thì phải mất tới 28,3 năm. Còn nếu chỉ tiết kiệm được 1/3 thu nhập thì thời gian có thể lên tới hơn 80 năm, tức là cả đời cũng khó mua nổi nhà," ông nói.
Theo ông Hiệp, đây là con số phản ánh rõ rệt sự mất cân đối giữa thu nhập khả dụng và giá bất động sản, đồng thời cho thấy nhu cầu về một chính sách giá và đất đai hợp lý hơn.
Vị Chủ tịch VACC cho rằng nguyên nhân chính nằm ở cơ cấu giá thành bất động sản, trong đó chi phí đất chiếm tỷ trọng lớn nhất: "Giá đất chiếm khoảng 30% giá bán thông thường của dự án, và có nơi còn cao hơn. Trong khi chi phí xây dựng chỉ tăng nhẹ, giá đất lại biến động rất mạnh."
Ngoài ra, Chủ tịch GP Invest cũng cho rằng việc xác định giá đất ở nhiều địa phương vẫn chưa thực sự hợp lý. Có trường hợp lấy giá đấu giá của những lô đất nhỏ để làm cơ sở xác định cho cả dự án quy mô hàng chục hecta, khiến giá bị đẩy lên bất thường. Ông đánh giá cần có hướng dẫn và khung pháp lý cụ thể hơn để phản ánh đúng giá trị thực tế của đất đai trong từng khu vực.
Ở góc độ thị trường, nguồn cung nhà ở vẫn còn khan hiếm, đặc biệt tại các đô thị lớn, trong khi nhu cầu mua nhà của người dân tiếp tục tăng. "Hà Nội gần như không có dự án nhà ở mới được triển khai đúng tiến độ trong thời gian qua, dẫn tới tình trạng lệch pha cung - cầu," ông nói.
Mặt khác, ông cũng đề cập đến vấn đề năng lực thực thi ở cấp cơ sở, cho rằng bộ máy hành chính cần được tăng cường để đáp ứng khối lượng công việc ngày càng lớn. "Một phường chỉ có hơn chục cán bộ mà phải xử lý hàng trăm hồ sơ dự án, từ quy hoạch, đất đai đến tài chính thì quá tải là điều khó tránh", Chủ tịch GP Invest chia sẻ.
Theo ông, việc cải thiện năng lực và quy trình tại cấp cơ sở sẽ giúp rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư, tạo điều kiện cho các dự án nhà ở được triển khai nhanh hơn.
Mặt khác, ông Nguyễn Quốc Hiệp nhận định, muốn thị trường bất động sản phát triển bền vững, cần đồng thời giải quyết ba yếu tố: giá đất hợp lý, dòng vốn tín dụng ổn định và năng lực quản lý hiệu quả.
"Khi giá nhà phản ánh đúng giá trị thực và phù hợp với thu nhập của người dân, thị trường sẽ tự khắc vận hành ổn định hơn," ông nhấn mạnh.
