Theo bác sĩ Nguyễn Công Danh, Đơn vị Nam học, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, các vấn đề bất thường về tinh trùng là nguyên nhân phổ biến gây vô sinh nam. Số lượng và chất lượng tinh binh chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như tuổi tác, nội tiết tố, chế độ dinh dưỡng, vận động. Thiếu hụt các vitamin và khoáng chất như kẽm, các chất chống oxy hóa, axit béo omega-3... có thể khiến tinh trùng dị dạng.
Để phòng ngừa và cải thiện nguy cơ này, nam giới nên bổ sung những thực phẩm sau vào thực đơn gồm các loại hải sản (hàu, tôm, cua), thịt bò, protein nạc, các loại cá béo giàu omega-3 (cá hồi, cá ngừ, hải sản, trứng...), giá đỗ, tỏi và những loại rau lá xanh như bông cải xanh, cà chua, bắp cải, rau bina, măng tây... Nam giới nên ăn trái cây chứa nhiều vitamin C như cam, quýt, bưởi, dâu tây, kiwi, các loại quả mọng (nho, mâm xôi, việt quất, dâu tây), quả bơ, các loại hạt.
Các thực phẩm trên chứa nhiều kẽm và vitamin các nhóm E, D, B, các chất chống oxy hóa. Chúng có thể giúp loại bỏ các gốc tự do có tính oxy hóa mạnh, hỗ trợ ngăn ngừa tổn thương DNA trong tế bào tinh trùng, cải thiện hình thái của chúng.
Trong đó, quả bơ chứa nhiều folate, vitamin E, kẽm cao, cung cấp các dưỡng chất thiết yếu giúp cải thiện số lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng. Cà chua cung cấp chất chống oxy hóa lycopene có tác dụng tăng số lượng và hỗ trợ cải thiện hình thái tinh trùng.
Tỏi chứa hợp chất kháng sinh tự nhiên allicin có thể cải thiện máu đến cơ quan sinh dục nam, tác động tích cực đến số lượng tinh trùng và thể tích tinh dịch. Bên cạnh đó, tỏi cũng nhiều chất chống oxy hóa có khả năng chống lại các gốc tự do trong cơ thể, hạn chế các tổn thương tế bào tinh trùng.
Bác sĩ Danh khuyên nam giới tránh các loại đồ ăn đóng hộp, thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, thịt nguội, đồ ăn chứa nhiều chất béo bão hòa, bởi nhóm thực phẩm này có nguy cơ giảm chất lượng tinh trùng, gây khó trong việc thụ thai.
Ăn nhiều thực phẩm làm từ đậu nành như đậu phụ, sữa đậu nành... khiến nam giới có thể bị suy giảm nồng độ testosterone, giảm mật độ và chất lượng tinh trùng. Dù vậy, đậu nành chứa hàm lượng protein thực vật cao, các loại axit amin thiết yếu, lipid, glucid... Nam giới có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ dinh dưỡng để có chế độ ăn phù hợp.
Cánh mày râu cũng nên tránh uống nhiều cà phê, trà... bởi lượng caffeine cao làm giảm khả năng di chuyển của tinh trùng. Những sản phẩm từ sữa chứa nhiều chất béo như kem, phôi mai thường chứa nhiều chất béo bão hòa, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe toàn diện cũng như sức khỏe nam giới. Hạn chế đồ uống có hàm lượng đường cao như nước ngọt, soda... bởi chúng dễ gây tăng cân, ảnh hưởng sức khỏe tinh trùng, tăng nguy cơ ung thư.
Các nguyên nhân khác có thể giảm khả năng sinh sản ở nam giới như thường xuyên tiếp xúc với nguồn nhiệt cao, viêm nhiễm, mắc bệnh lý nam khoa, thói quen hút thuốc, lạm dụng rượu bia, sử dụng chất kích thích, mặc quần lót chật, đột biến gene, di truyền.... Do đó, ngoài chế độ dinh dưỡng lành mạnh, nam giới nên thay đổi lối sống, duy trì vận động khoa học, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia và các chất kích thích, tránh tiếp xúc với môi trường nhiệt độ cao, mặc trang phục thoải mái, vệ sinh vùng kín ngừa viêm nhiễm.
Bác sĩ Danh khuyến cáo nam giới khi có các bất thường ở cơ quan sinh dục như đau, sưng, ngứa, chấn thương... nên đến trung tâm Hỗ trợ sinh sản để được khám và điều trị kịp thời. Không nên trì hoãn bởi khiến tình trạng kéo dài, nặng, tăng khó khăn và chi phí điều trị.
Hoài Thương
Độc giả gửi câu hỏi về vô sinh hiếm muộn tại đây để bác sĩ giải đáp |