Một làn sóng mới đang len lỏi vào thị trường xe điện châu Âu, trong bối cảnh các thương hiệu xe hơi Trung Quốc bùng nổ về quy mô, vị thế và sức cạnh tranh, từ đó đe dọa gián đoạn mạch độc quyền của các nhà sản xuất châu Âu truyền thống như Volkswagen, BMW, Mercedes cùng các đối thủ Mỹ như Tesla.
Theo CNBC, kể từ khi MG (thuộc SAIC) tung chiếc EV đầu tiên vào tháng 1/2020, các hãng xe Trung Quốc đã vươn lên chiếm khoảng 10% thị phần EV ở một số nước như Na Uy – khiến nhiều chuyên gia châu Âu giật mình. Các hãng đến với mức giá rất thấp, đi kèm cùng thiết kế trẻ trung, chất lượng ngày càng cải thiện và mạng lưới đại lý phong phú.
Bức tranh trở nên rõ ràng hơn khi BYD – nhà sản xuất EV hàng đầu thế giới – đã vượt qua Tesla tại châu Âu kể từ tháng 4/2025. Chery dự kiến ra mắt hai mẫu SUV tại Anh trong vài tuần tới; Changan lên kế hoạch gia nhập 10 nước châu Âu trong năm nay; trong khi Geely, thông qua các thương hiệu Volvo, Lotus và Polestar, ra mắt ô tô điện mang thương hiệu riêng tại Anh. Nio, SAIC (MG, Maxus), Xpeng (liên doanh với VW), Leapmotor (với Stellantis)… - tất cả đang chiếm lĩnh các thị trường chiến lược, chuẩn bị từ mạng lưới phân phối, nhà máy tại địa phương cho đến chiến lược sản phẩm phù hợp.
Không chỉ dừng ở lượng xe bán ra, các thương hiệu Trung Quốc đang từng bước thẩm thấu thói quen chuộng sản phẩm nội địa “thông minh, giá hợp lý” từ chính thị trường nội địa. Khách hàng châu Âu giờ đây không chỉ có lựa chọn từ Trung Quốc mà còn cảm nhận được chất lượng “made in China” đang tiến bộ vượt trội.
Tại Anh, các nhà phân tích thị trường dự đoán Chery và Geely sẽ thắng đậm trong mùa hè này, khi giá bán xe nhập khẩu từ Trung Quốc không bị áp thuế như ở EU, cùng với chính sách miễn thuế và hỗ trợ EV. Xpeng đã ra mắt SUV G6 với giá thấp hơn Tesla Model Y khoảng 7.500 USD, đánh dấu chiến lược rõ ràng khi các thị trường châu Âu có mức thuế thấp hơn so với Mỹ.
Bùng nổ nhất là câu chuyện BYD. Từ năm 2020, hãng đã bắt đầu ở Na Uy, sau đó mở rộng sang Đức, Pháp, Hà Lan, Thụy Điển, Bỉ. Chính sách nhập khẩu không bị áp thuế đã khiến BYD tự tin đầu tư – và giờ đây vượt cả Tesla về doanh số EV tại thị trường này.
Điểm then chốt là giá bán. BYD tại Trung Quốc có giá tận xưởng, nhưng tại châu Âu, giá bán sàn thấp hơn đối thủ cách 20–30%, đồng thời vẫn đảm bảo lợi nhuận. Trước áp lực đó, chính phủ EU phải áp thuế lên tới 35% để bảo vệ thị trường nội địa, song việc các hãng như BYD vẫn tiếp tục tăng xuất khẩu khiến giới chức lo lắng về một “cuộc chiến giá”.
Thị trường nhận ra đây không đơn thuần là cạnh tranh, mà là sự thay đổi cấu trúc. Các hãng châu Âu như Volvo, Renault giờ đây phải nhanh chóng tái định hướng: đẩy mạnh EV nội địa, tăng tốc R&D và giảm chi phí. Geely – thông qua Lynk & Co, Zeekr – hiện đã tiến xa hơn với chiến lược giá cạnh tranh, bán hàng trực tiếp giống Tesla thay vì đại lý truyền thống.
Đằng sau chiến lược này là cả một hệ sinh thái hỗ trợ. Trung Quốc có chuỗi cung ứng pin, vi mạch, phần mềm, AI, tích hợp xe điện – một nền móng khiến chi phí sản xuất tự thân đã thấp hơn nhiều. Trong khi đó, châu Âu thường bị trì hoãn bởi rào cản quy định, thiếu nhà máy pin,... khiến mất cơ hội bứt phá về giá.
Hiện EU đang gia tăng kiểm soát. Các hãng Trung Quốc đang chủ động đáp trả bằng cách nâng cấp chất lượng sản phẩm, tiêu chuẩn an toàn và cam kết tuân thủ quy định. Người tiêu dùng lúc này có thêm lựa chọn EV chất lượng, ngang ngửa về công nghệ nhưng với giá thấp hơn.
Tuy nhiên, thách thức lớn nằm ở bài toán chuỗi cung ứng: liệu các hãng Trung Quốc có đáp ứng được quy mô phụ tùng thay thế, dịch vụ hậu mãi và bảo hành ngắn – dài hạn? Với mô hình nhà máy và liên doanh, họ đang nỗ lực đáp ứng để trở nên tin cậy trong mắt khách hàng châu Âu.
Đối với người tiêu dùng châu Âu, đây là cơ hội hiếm có: chọn xe EV công nghệ cao với giá chỉ từ 30.000 – 40.000 EUR, đi kèm bảo hành dài, lãi suất tài chính hấp dẫn. Đây cũng là áp lực lớn với các hãng truyền thống khi họ phải đổi mới mạnh mẽ, đầu tư vào R&D, tái cấu trúc chuỗi cung ứng, chấp nhận kết bạn với các hãng Trung Quốc để tồn tại.
Theo: CNBC
