Thời gian vừa qua, những chiêu lừa đảo thường lợi dụng các vấn đề, sự kiến nóng để trục lợi. Đáng chú ý, việc sàn thương mại điện tử Temu có chương trình tiếp thị liên kết mức lợi nhuận cao đã bị kể xấu lợi dụng vào mục đích lừa đảo.
Cụ thể, với mức thưởng lớn cho mỗi người dùng mới tạo tài khoản qua đường link giới thiệu, cao gấp ba lần so với Shopee đang hiện diện từ lâu tại Việt Nam, Temu nhanh chóng trở thành lựa chọn mới cho những ai muốn kiếm thêm thu nhập từ việc giới thiệu sản phẩm.
Chính vì điều này đã khiến nhu cầu trải nghiệm hoặc đôi khi chỉ là tò mò với các chương trình khuyến mãi, hoa hồng lớn sẽ là một sức hấp dẫn rất lớn với người dùng.
Đối tượng xấu lợi dụng sự tò mò của người dùng về chính sách tiếp thị liên kết trên nền tảng sản thương mại điện tử mới để lừa đảo.
Lợi dụng điều này, những đối tượng lừa đảo có thể thực hiện 1 số hành vi lừa đảo sau, người sử dụng cần hết sức cảnh giác, theo ông Vũ Ngọc Sơn - Giám đốc công nghệ, Công ty Cổ phần Công nghệ An ninh mạng Quốc gia Việt Nam đã chia sẻ về những nguy cơ tiềm ẩn.
Giả mạo đường link, websitem khi ấy kẻ lừa đảo tạo ra các đường link có tên miền nhái hoặc giao diện nhại với sản phẩm mới, gửi cho người dùng với những lời chào mừng hấp dẫn, dụ người dùng cung cấp thông tin nhạy cảm như tên đăng nhập, mật khẩu, hoặc thông tin thẻ tín dụng. Một khi người dùng cung cấp thông tin, tin tặc có thể dùng chúng để xâm nhập vào các tài khoản hoặc thực hiện các hành vi lừa đảo tài chính.
Giả mạo ứng dụng, kẻ lừa đảo có thể yêu cầu nạn nhân cài ứng dụng qua các liên kết được chia sẻ, từ đó dẫn người dùng đến các chợ không chính thống, cài đặt mã độc và chiếm quyền điều khiển điện thoại người dùng. Từ đó, chúng âm thầm thu thập thông tin, điều khiển điện thoại, chiếm đoạt tài khoản, tiền, thậm chí mã hoá dữ liệu tống tiền.
Lừa đảo đầu tư bằng hình thức mời gọi đầu tư, nhập hàng để hưởng hoa hồng cao, thực chất là các chương trình lừa đảo hoặc không tồn tại, dẫn dụ nạn nhân chuyển tiền rồi cắt liên lạc.
Ông Vũ Ngọc Sơn - Giám đốc công nghệ, Công ty Cổ phần Công nghệ An ninh mạng Quốc gia Việt Nam.
Để phòng tránh, người dùng cần nâng cao cảnh giác bằng cách kiểm tra tính hợp pháp của liên kết: Trước khi nhấp vào bất kỳ liên kết nào, hãy kiểm tra nguồn gốc, xác minh xem liên kết có phải từ nguồn đáng tin cậy hay không.
Sử dụng phần mềm bảo mật, cài đặt phần mềm diệt virus và các công cụ bảo mật khác để bảo vệ thiết bị khỏi phần mềm độc hại.
Không cung cấp thông tin cá nhân: Không bao giờ cung cấp thông tin cá nhân hoặc tài chính, đặc biệt thông tin thẻ tín dụng qua các liên kết không rõ ràng hoặc các trang web không bảo mật.
Nâng cao cảnh giác, phòng tránh các nguy cơ an ninh mạng từ những liên kết mời gọi hoặc sản phẩm công nghệ mới.
Hướng xử lý
Trước sự nhức nhối của nạn lừa đảo qua sàn thương mại điện tử, các cơ quan chức năng, công an các tỉnh, thành phố đã điều tra, xử lý nhiều trường hợp, thậm chí đường dây móc nối, chiếm đoạt tài sản của nhiều khách hàng, đồng thời khuyến cáo người dân, khi nhận bất cứ cuộc gọi hoặc tin nhắn trên các nền tảng mạng xã hội thông báo may mắn được nhận quà tặng tri ân, trúng thưởng, cộng tác viên việc nhẹ lương cao... từ các thương hiệu, sàn thương mại điện tử lớn, cần cảnh giác, xác minh rõ ràng. Trong trường hợp phát hiện các dấu hiệu lừa đảo, phải báo ngay cho cơ quan công an.
Thời gian qua, Bộ Công thương đã trình các cấp có thẩm quyền ban hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, có hiệu lực từ ngày 1/7/2024 và nghị định hướng dẫn triển khai đề án chống hàng giả bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong thương mại điện tử. Để có chế tài kiểm soát, xử lý hiệu quả hơn, Bộ Công thương cho biết sẽ khẩn trương xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 98/2020/NĐ-CP và Nghị định số 17/2022/NĐ-CP, trong đó tăng cường chế tài đối với các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử.
Trong thời gian tới, để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp đã phát huy hiệu quả trong thời gian qua, trong đó tập trung vào 2 giải pháp chính:
Tăng cường hoạt động thanh, kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong môi trường thương mại điện tử. Trong quá trình xử lý vi phạm, các vướng mắc về cơ chế xử lý, về quy định pháp luật điều chỉnh sẽ tiếp tục được rà soát, đánh giá để kiến nghị cấp có thẩm quyền tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực pháp lý.
Tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo để nâng cao nhận thức của người tiêu dùng, cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội trong việc xây dựng và phát triển môi trường thương mại điện tử lành mạnh, bền vững.
