Ăn uống, sinh hoạt thế nào khi còn một quả thận?

Trả lời:

Hầu hết mọi người có hai quả thận nằm đối xứng, thực hiện nhiều chức năng khác nhau như lọc máu và chất thải, bài tiết nước tiểu, điều hòa thể tích máu. Tuy nhiên, một số người chỉ có một quả thận, do phải cắt bỏ một bên vì bệnh lý hoặc chấn thương, hiến thận cho người cần ghép thận hoặc do bẩm sinh.

Phần lớn người có một quả thận có thể sống khỏe mạnh bình thường. Quả thận còn lại sẽ phát triển, tăng kích thước và chức năng làm việc đủ để lọc máu, đào thải nước và các chất cặn bã ra ngoài cơ thể. Trường hợp còn một thận do phẫu thuật cắt bỏ thận trái hoặc phải thường được chỉ định cho bệnh nhân bị tổn thương thận, ảnh hưởng lên hệ thống bài tiết của thận mà không thể phục hồi.

Các trường hợp này vẫn cần chú ý bảo vệ sức khỏe để tránh các biến chứng, nhất là người phải phẫu thuật cắt bỏ một thận. Bố của bạn chỉ còn một quả thận cần tránh các môn thể thao dễ va chạm, tiếp xúc trực tiếp như bóng đá, bóng chuyền, võ thuật, đấu vật... Lựa chọn các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, tập yoga... với cường độ vừa sức. Nếu cơ thể mệt mỏi, cảm thấy khó thở, tim đập nhanh, người bệnh nên dừng tập luyện ngay.

Các bác sĩ phẫu thuật cắt bỏ một bên thận triệt căn ung thư thận. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Người có một quả thận không cần chế độ ăn kiêng, nhưng vẫn nên tuân thủ ăn uống lành mạnh, cân bằng và giảm lượng muối, hạn chế thực phẩm giàu kali, phốt pho nạp vào cơ thể để thận không phải làm việc quá sức.

Kiểm soát lượng protein tiêu thụ tránh gây áp lực lên thận. Hạn chế lượng chất lỏng dung nạp hay các loại quả bơ, chuối, cam, mơ, nho khô, khoai tây, cà chua, dưa chua, bánh mì nguyên cám, thịt chế biến sẵn, thực phẩm đóng hộp... Ăn các loại thực phẩm nhiều chất dinh dưỡng như vitamin K, folate (vitamin B9) và chất xơ, quả việt quất, ớt chuông, hành tây, củ cải, dứa, ăn ức gà... Tham khảo chế độ ăn uống từ bác sĩ khoa thận - lọc máu hoặc chuyên gia dinh dưỡng nhằm bảo vệ tốt nhất cho một bên thận còn lại.

Người bệnh cần cẩn trọng khi sử dụng thuốc không kê đơn, đặc biệt người ghép thận cần tránh dùng thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) vì có thể gây tổn thương thận nếu dùng lâu dài. Tuân thủ lịch khám sức khỏe định kỳ, xét nghiệm nước tiểu, đo huyết áp và kiểm tra chức năng thận thường xuyên giúp kịp thời phát hiện những bất thường trong cơ thể.

ThS.BS Cao Vĩnh Duy
Khoa Tiết niệu
Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM