Khu tái định cư (TĐC) Hóc Xà - Đồng Lớn tại xã Tịnh Hòa (thành phố Quảng Ngãi) được đầu tư, xây dựng vào năm 1997, do Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất đầu tư xây dựng nhằm TĐC cho các hộ dân thuộc các xã khu Đông huyện Bình Sơn nhường chỗ cho các dự án tại Khu Kinh tế Dung Quất.
Dự án có diện tích hơn 13ha, được đầu tư xây dựng với tổng kinh phí hơn 11 tỷ đồng, trên diện tích 20ha, gồm: hệ thống điện, đường, nhà sinh hoạt văn hóa, trường học, trạm y tế... được xây dựng kiên cố, rộng rãi.
Theo quy hoạch, dự án sẽ phục vụ tái định cư cho 120 hộ và phục vụ giãn dân cho 40 hộ khác tại xã Tịnh Hòa.
Các công trình tại khu TĐC Hóc Xà - Đồng Lớn (xã Tịnh Hòa, thành phố Quảng Ngãi) hư hỏng sau nhiều năm bỏ hoang. Ảnh: NN
Sau khi hoàn thành, khu TĐC này từng được người dân ví là “Thành phố trong mơ”, “Khu TĐC sang chảnh”.
Thế nhưng, trái với sự kỳ vọng của người dân, kể từ ngày hoàn thiện đến nay, không có một hộ dân nào chuyển đến đây sinh sống. Suốt hơn 20 năm qua, khu TĐC này “trơ gan cùng tuế nguyệt” cùng thời gian. Khu đất rộng lớn cùng cơ sở hạ tầng đồng bộ bị bỏ hoang, lãng phí.
Theo ghi nhận của PV, theo thời gian các công trình công cộng đã hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng. Mái tôn bị gió thổi tung, những bức tường loang lổ, cỏ dại phủ kín từ trong nhà đến ngoài sân và trở thành nơi tập kết rác, chăn thả trâu bò của người dân địa phương.
Chủ tịch UBND xã Tịnh Long Nguyễn Anh Tuấn cho biết, hiện có 105 lô TĐC bị bỏ hoang, trở thành nơi đổ phế thải từ vật liệu xây dựng. Trước tình trạng này, chính quyền đã đề nghị thành phố và tỉnh có kế hoạch sử dụng đất hiệu quả đối với lô đất còn lại đang bị bỏ không.
Ông Nguyễn Minh Nghĩa - Bí thư Chi bộ thôn Trung Vĩnh (xã Tịnh Hòa) cho biết, trước đây, có một số hộ dân của huyện Bình Sơn đến xem nhưng sau đó không thấy ai đến ở.
Người dân cho rằng, họ làm nông nghiệp, nhưng đất đai ở đây là đồi núi, khô cằn, thiếu nước, thiếu đất sản xuất...
Tương tự, tại xã Tịnh Long (thành phố Quảng Ngãi) cũng có 105 lô đất TĐC tại 2 khu TĐC Cây Sến (82 lô) và Ruộng Ngõ (23 lô) cũng bị bỏ hoang hơn 10 năm nay. Cả 2 khu này đều do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ngãi làm chủ đầu tư và xây dựng năm 2013.
Dự án nhằm phục vụ TĐC cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh, đoạn Mỹ Khê - Trà Khúc. Tuy nhiên, sau khi bố trí TĐC, quỹ đất còn lại bị bỏ hoang từ đó đến nay.
Cần có thời gian, cơ chế riêng để xử lý
Nói về vấn đề này, Chủ tịch UBND thành phố Quảng Ngãi Trà Thanh Danh cho rằng, mỗi khu TĐC có những vướng mắc khác nhau và cần có thời gian, cơ chế riêng để xử lý.
Cụ thể, đối với khu tái định cư Hóc Xà - Đồng Lớn tại xã Tịnh Hòa, sau khi được UBND huyện Sơn Tịnh bàn giao vào năm 2014 do sáp nhập xã Tịnh Hòa về thành phố Quảng Ngãi nên UBND thành phố đã thực hiện rà soát lại hồ sơ, hiện trạng. Tuy nhiên, các hồ sơ liên quan không đầy đủ, khoảng 12 hạng mục công trình được xây dựng tại đây đã hư hỏng.
“Chủ trương của UBND thành phố là nâng cấp, sửa chữa hoặc xây mới lại các công trình này để phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế- xã hội của người dân địa phương.
Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật, hiện tại chúng tôi chưa thể thực hiện được vì không đủ hồ sơ xây dựng trước đó. Do đó, địa phương phải nghiên cứu kỹ, xin ý kiến các cấp thẩm quyền trước khi sửa chữa, nâng cấp lại khu TĐC này”, ông Danh thông tin.
Đối với hai khu TĐC tại xã Tịnh Long, đến nay, UBND thành phố Quảng Ngãi chưa nhận bàn giao công trình từ chủ đầu tư. Dù thành phố đã nhiều lần kiến nghị và UBND tỉnh đã có chỉ đạo chủ đầu tư hoàn tất các thủ tục giao các khu TĐC này cho UBND thành phố Quảng Ngãi quản lý, sử dụng nhưng chủ đầu tư vẫn chưa bàn giao.
Do đó, UBND thành phố không thể bố trí kinh phí để duy tu, bảo dưỡng cũng như xây dựng các công trình công ích tại đây để phục vụ nhân dân.