Thông tin với VTC News , ông Vũ Văn Mến ở Lục Ngạn, Bắc Giang cho biết, "phong trào" mua cây vải nguyên gốc có từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, càng về sau, trào lưu này càng phổ biến và hiện được rất nhiều khách hàng ưa chuộng. Phần lớn nhà vườn ở "thủ phủ" vải thiều đều có một vài gốc đã được đặt mua riêng. Người mua cả cây vải thiều có nhiều lý do, một phần là muốn ủng hộ người nông dân trồng vải. Nhưng chủ yếu là do họ nghiện món đặc sản này nên muốn để cả người thân của mình được thu hoạch, thưởng thức tại vườn cho thoải mái, tùy thích.
Ông Mến là tổ trưởng tổ hợp tác sản xuất vải thiều ở thôn Đồng Giao của huyện Lục Ngạn. Thế mạnh của HTX này là trồng vải theo hướng hữu cơ, xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu, Mỹ ....
Chính vì tuân thủ trồng vải theo mô hình hữu cơ nên trong khi vải thiều trồng tự do tại các hộ nông dân chật vật tìm thị trường thì mô hình của ông Mến lại luôn giữ vững được thế mạnh xuất khẩu trong nhiều năm qua. Ông Mến khẳng định, vườn vải hữu cơ nhiều năm nay của ông luôn mạnh về đầu ra. Vải trồng và thu hoạch đến đâu được tiêu thụ đến đó, không bao giờ ế.
Vải thiều ở hợp tác xã (HTX) của ông Mến được trồng theo mô hình nghiêm ngặt của tiêu chuẩn hữu cơ, đáp ứng yêu cầu của các thị trường châu Âu, Nhật Bản, Mỹ...Nhiều năm nay, HTX của ông đã ký hợp đồng bán vải thiều cho nhiều doanh nghiệp với mức giá từ 30.000 - 35.000 đồng/kg.
Còn về xu hướng mua nguyên gốc vải đang rất phổ biến hiện nay, ông Mến cho biết, riêng HTX của ông đã bán được 50 gốc vải. Đa số những gốc vải này đều có tuổi đời 30 - 35 năm.
“ Công việc chăm sóc sẽ được áp dụng chung với các cây còn lại. Khi mùa chín, người mua sẽ đến hái và thu hoạch số vải trên cây đã mua. Mỗi gốc vải có giá từ 7-10 triệu đồng/gốc cây. Mỗi cây vải thiều cho sản lượng từ 150 - 200 kg. Trong số khách mua, không ít người thuộc hàng VIP, là cán bộ, lãnh đạo địa phương, bộ ngành. Chủ vườn rất vui mừng khi khách ngày càng thích đặt mua cây vải nguyên gốc. Ngay từ đầu mùa, nhiều khách đã gọi điện trao đổi và chốt giá với chủ vườn ", ông Mến cho biết thêm.
Ngoài ra, nhiều khách du lịch cũng đến trải nghiệm vườn vải, vì yêu thích cũng đã chi tiền mua nguyên cây. Những gốc vải sau khi đã bán sẽ được chủ vườn cắm biển ghi tên khách mua ở ngay dưới cây. Ngày trái chín ngọt, chủ vườn sẽ gọi thông báo cho khách hàng để họ sắp xếp thời gian đến thu hoạch, cũng có thể kết hợp trải nghiệm du lịch. Hiện đã có doanh nghiệp lữ hành mua riêng gốc vải để phục vụ cho các tour du lịch của mình ngay tại vườn vải.
Ông Trần Văn Hành ở xã Giáp Sơn, huyện Lục Ngạn là một trong những người tiên phong liên kết với doanh nghiệp để xây dựng mô hình du lịch vườn vải thiều và bán vải nguyên cây cho du khách.
Theo ông Hành, các tour trải nghiệm vườn vải được tổ chức và khai thác từ giữa tháng 3, khi hoa vải vừa chớm nở. Từ đó đến nay, vườn nhà ông Hành liên tiếp đón các đoàn khách tham quan. Các hoạt động trải nghiệm bao gồm chụp ảnh, cắm trại. Chủ vườn sẽ đích thân làm hướng dẫn viên và thuyết trình về quy trình chăm sóc, sản xuất vải, kèm với đó là những câu chuyện vui về mùa vải địa phương.
Vải thiều Bắc Giang dự báo được mùa lớn
Do điều kiện thời tiết thuận lợi nên vụ vải thiều năm 2023 của Lục Ngạn dự báo được mùa. Với diện tích 17.357 ha (tăng 1.607 ha so với năm 2022), năm nay sản lượng ước đạt khoảng 98.000 tấn (trong đó vải chín sớm khoảng 25.000 tấn, vải chính vụ khoảng 73.000 tấn); thời gian thu hoạch bắt đầu từ khoảng đầu tháng 6 đến cuối tháng 7/2023.
Hiện các cơ quan chuyên môn của huyện đang theo dõi, nắm bắt, chỉ đạo sâu sát hoạt động sản xuất, chuẩn bị chế biến; quản lý chặt chẽ 84 mã số vùng trồng xuất khẩu đi các thị trường gồm: Trung Quốc (35 mã), Mỹ, Úc, EU (15 mã), Nhật Bản (32 mã), Thái Lan (2 mã). Tuyên truyền người dân thực hiện nghiêm các yêu cầu, tiêu chuẩn về quy cách thu hoạch, sơ chế, đóng gói sản phẩm trước khi bán như xử lý sạch lá, cắt cuống ngắn, loại bỏ quả không đạt chất lượng.
Tăng cường quản lý 173 mã cơ sở đóng gói đủ điều kiện xuất khẩu của các doanh nghiệp, hợp tác xã, thương nhân; chống các hành vi gian lận thương mại, hạn chế tối đa tình trạng tăng giá đột biến đối với những mặt hàng phụ trợ; chủ động nắm thông tin thị trường. Huyện đã thành lập các tổ công tác đi đến một số tỉnh, thành trong nước, cửa khẩu để bàn biện pháp tiêu thụ, xuất khẩu vải thiều.
Năm nay, huyện Lục Ngạn xác định hình thức tiêu thụ chủ yếu là bán quả vải tươi và chế biến vải thiều tại chỗ bằng hình thức sấy khô, đóng hộp, ép nước…Hai thị trường chính được huyện xác định là xuất khẩu và tiêu thụ trong nước. Dự kiến có hơn 43.300 tấn sẽ được xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc và một số thị trường khác như Mỹ, Nhật Bản, các nước Đông Nam Á, các nước EU…Trong đó, thị trường Trung Quốc chiếm 85 - 90% sản lượng xuất khẩu. Tiêu thụ trong nước khoảng 35.000 tấn tập trung vào các trung tâm thương mại, chợ đầu mối lớn tại Hà Nội, TP.HCM và Đồng Nai, các nhà, kênh phân phối…
Ngoài ra, huyện cũng đẩy mạnh tiêu thụ qua kênh thương mại điện tử khoảng 7.000 tấn; sấy khô 9.500 tấn còn lại bảo quản lạnh, chế biến sâu khoảng 3.200 tấn.