Đại biểu QH: Giáo viên vẫn bị hạn chế việc làm thêm để tăng thu nhập

Ông Hoàng Văn Cường nêu ý kiến về chế độ đãi ngộ và tuyển dụng giáo viên.

Sáng 20/11, trong phiên thảo luận tại kỳ họp thứ 10 của Quốc hội về một số dự án luật và nghị quyết trong lĩnh vực giáo dục, đại biểu Hoàng Văn Cường (

Đại biểu Quốc hội trăn trở vì nghề dạy học vẫn đòi hỏi người thầy giữ gìn hình ảnh và thanh danh để làm gương cho học trò. Ảnh: Việt Linh.

Giáo viên vẫn bị ràng buộc

Tiếp tục nêu ý kiến tại phiên họp, khi nói về chính sách phụ cấp ưu đãi nghề nghiệp, gồm mức 70% cho giáo viên mầm non và phổ thông, 30% cho nhân viên trường học và 100% cho giáo viên vùng đặc biệt khó khăn, đại biểu Hoàng Văn Cường khẳng định đây là bước tiến quan trọng nhằm bảo đảm đời sống cho đội ngũ nhà giáo.

Ông cho biết mặc dù bản thân không thuộc nhóm được hưởng chính sách này, ông vẫn thật sự vui mừng khi thấy người thầy được quan tâm bằng chế độ cụ thể, chứ không chỉ bằng lời tôn vinh.

Cũng theo đại biểu, chính sách này cho thấy sự nhất quán giữa chủ trương của Đảng và quy định pháp luật, trong đó Luật Nhà giáo đã nêu rõ lương giáo viên phải được xếp cao nhất trong hệ thống thang bảng lương hành chính sự nghiệp.

Dù vậy, ông Hoàng Văn Cường chỉ ra nỗi trăn trở rằng nghề dạy học có tính đặc thù, đòi hỏi người thầy giữ gìn hình ảnh và thanh danh để làm gương cho học trò. Trong khi người lao động ở nhiều ngành khác có thể làm thêm để tăng thu nhập, giáo viên lại bị hạn chế hoàn toàn điều này.

Ngay cả dạy thêm - công việc đúng chuyên môn cũng bị ràng buộc bởi giáo viên không được phép dạy cho chính học sinh của mình những nội dung lẽ ra phải học trên lớp.

“Một bác sĩ có thể khám cho cùng một bệnh nhân ở bệnh viện công rồi tiếp tục điều trị tại cơ sở tư nhân, đó là điều bình thường. Nhưng giáo viên thì không được phép dạy thêm cho chính học sinh của mình những bài học lẽ ra phải học ở trường", ông Cường nêu quan điểm.

Nhìn chung, ông Hoàng Văn Cường cho rằng việc dạy thêm những nội dung khác hoặc kiến thức nâng cao là phù hợp, nhưng nếu dạy thêm các bài học lẽ ra phải dạy trong chương trình chính khóa thì động cơ dạy thêm không còn tích cực.

Vì vậy, chính sách phụ cấp cao hơn sẽ giúp giáo viên có thu nhập ổn định, từ đó nâng cao ý thức trách nhiệm với xã hội và với người học, đồng thời dành toàn tâm toàn ý cho công việc giảng dạy trong nhà trường.

“Tăng đãi ngộ cho giáo viên chỉ là khoản đầu tư nhỏ nhưng mang lại lợi ích cho hàng nghìn người học và hiệu quả xã hội rất lớn. Khi người thầy được quan tâm hơn, xã hội cũng phải đặt ra yêu cầu cao hơn và giám sát chặt chẽ hơn để xây dựng đội ngũ nhà giáo chuẩn mực - nhân tố quyết định thành công của nền giáo dục", đại biểu TP Hà Nội nhấn mạnh.

Quang cảnh phiên thảo luận sáng 20/11. Ảnh: Quốc hội.

Cần giao tuyển giáo viên cho Sở GD&ĐT

Chia sẻ thêm ý kiến về các chính sách giáo dục, ông Hoàng Văn Cường nhấn mạnh yếu tố quyết định chất lượng nhà trường là đội ngũ giáo viên tâm huyết, yêu nghề và giữ gìn danh dự nghề nghiệp. Vì vậy, theo ông, khâu quan trọng nhất trong tuyển dụng là tổ chức thi tuyển một cách công bằng và có tính cạnh tranh thực chất.

Qua đó, đại biểu TP Hà Nội đề xuất giao cho Sở GD&ĐT tổ chức một kỳ thi chung cho tất cả các trường có nhu cầu tuyển dụng giáo viên trong toàn tỉnh. Cách làm này giúp tạo “một sân chơi lớn” để mọi ứng viên có cơ hội đua tài bình đẳng, đồng thời hình thành thước đo chung cho toàn bộ hệ thống.

Dựa trên kết quả thi, các trường chỉ cần chọn đủ số lượng giáo viên theo điểm từ cao xuống thấp; ứng viên không trúng tuyển trường này có thể dùng chính kết quả đó để đăng ký sang trường khác.

Theo ông Cường, cách tổ chức tập trung này không chỉ mở rộng nguồn tuyển mà còn giúp các trường lựa chọn được ứng viên tốt hơn. Ngược lại, nếu để từng trường, từng xã tự tổ chức thi, số lượng hội đồng thi và bộ đề sẽ tăng lên đáng kể, gây tốn kém và thiếu đồng bộ.

"Chất lượng đề thi không đều dễ dẫn đến tình trạng người năng lực thấp lại trúng tuyển vì đề dễ, trong khi người giỏi có thể bị loại vì đề khó", ông Cường nêu quan điểm, đồng thời cho rằng việc phân tán kỳ thi còn khiến thí sinh phải “chạy show” từ trường này sang trường khác, vừa tốn kém thời gian, vừa không biết chính xác nơi phù hợp để đăng ký.

Bên cạnh tuyển dụng, đại biểu Hoàng Văn Cường cũng nêu thực trạng mất cân đối giáo viên do mức sinh giảm nhanh và di cư mạnh. Cụ thể, có trường năm nay còn thiếu giáo viên, nhưng vài năm sau lại thừa; trong khi những khu vực có dân số tăng nhanh thì liên tục thiếu giáo viên. Tuy nhiên, việc điều chuyển giữa các trường trên cùng địa bàn vẫn rất khó khăn vì thiếu cơ chế.

Do đó, ông đề nghị trao thẩm quyền đầy đủ cho Sở GD&ĐT trong việc tuyển dụng và điều động giáo viên giữa các cơ sở giáo dục, như tinh thần dự thảo nghị quyết đã nêu. Theo ông, chỉ khi có quyền điều phối nhân lực cấp tỉnh, ngành giáo dục mới có thể khắc phục tình trạng nơi thừa, nơi thiếu kéo dài nhiều năm qua.