Người trẻ ‘quan hệ trước, tìm hiểu sau’, chuyên gia cảnh báo

Các em học sinh lắng nghe chia sẻ của chuyên gia trong chương trình “Bí mật tuổi chúng mình”. Ảnh: Vũ.

Chia sẻ trong chương trình “Bí mật tuổi chúng mình” do ấn phẩm Mực Tím (báo Tuổi Trẻ) tổ chức tại Trường THPT Ten Lơ Man (phường Bến Thành, TP.HCM), bác sĩ chuyên khoa II Lê Trần Xuân Mai, khoa kế hoạch hóa gia đình, Bệnh viện Hùng Vương (TP.HCM) cho biết Việt Nam là một trong số những quốc gia có tỷ lệ trẻ vị thành niên phá thai cao trong khu vực.

Theo bác sĩ Mai, đây là lời cảnh báo rõ ràng về thực trạng “yêu vội” của giới trẻ, khi nhiều học sinh chưa đủ nhận thức nhưng đã bước vào quan hệ tình dục sớm. Việc “đi tắt” trong tình yêu không chỉ gây tổn thương tâm lý mà còn kéo theo nhiều hệ lụy về sức khỏe, học tập và tương lai.

Hệ lụy không tưởng khi “quan hệ trước, tìm hiểu sau”

Theo tiến sĩ tâm lý Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu, một quy trình yêu tương đối chuẩn mực sẽ lần lượt trải qua các giai đoạn như sau: Thích - Tìm hiểu - Yêu - Kết hôn - Quan hệ tình dục.

Tuy nhiên, thực tế đáng lo ngại là giới trẻ đã đảo lộn hoàn toàn quy trình này. “Tuổi trẻ bây giờ gặp nhau, thấy thích thôi cũng đủ để tiến tới bước quan hệ tình dục. Sau khi quan hệ tình dục xong thì mới nói lời yêu”, TS Hiếu phân tích.

Ông chỉ rõ đây là tình yêu hời hợt, không dựa trên sự thấu hiểu sâu sắc. Lời yêu lúc này chỉ để “hợp thức hóa” cho chuyện đã rồi. Thậm chí, nhiều cặp về nhà mới thật sự bắt đầu tìm hiểu nhau.

Hậu quả xã hội trực tiếp là tỷ lệ ly hôn của các cặp vợ chồng trẻ rất cao, mà phần lớn nguyên nhân đến từ “đám cưới chạy bầu”.

Ở góc độ y khoa, bác sĩ chuyên khoa II Lê Trần Xuân Mai cảnh báo tình trạng quan hệ sớm và mang thai tuổi vị thành niên đang gia tăng và ngày càng trẻ hóa.

“Chúng tôi từng gặp trường hợp bé gái 11 tuổi, chưa dậy thì nhưng đã mang thai 4 tháng”, bác sĩ Mai kể.

Theo bác sĩ Mai, mỗi năm trên thế giới có khoảng 21 triệu ca mang thai ngoài ý muốn ở tuổi 15-19, trong đó một nửa dẫn tới phá thai. Hơn một nửa trong số đó là phá thai không an toàn, diễn ra ở các cơ sở chui hoặc tự ý dùng thuốc tại nhà vì sợ hãi, xấu hổ.

Các thai phụ tuổi dậy thì dù sinh hay phá thai đều đối mặt với nguy cơ viêm tử cung, nhiễm trùng, vỡ tử cung, sản giật, thậm chí tử vong, còn trẻ sinh ra trong hoàn cảnh đó thường nhẹ cân, sinh non và mắc bệnh lý bẩm sinh.

ang thai ở độ tuổi dậy thì khiến sản phụ trẻ gặp nhiều rủi ro sức khỏe, thậm chí có thể gây tử vong. Ảnh minh họa: Bệnh viện Bạch Mai.

Làm sao để yêu đúng?

Để tránh những hậu quả đáng tiếc khi nảy sinh tình cảm ở độ tuổi dậy thì, TS Hiếu nhấn mạnh việc tôn trọng quy trình tình yêu. Theo TS Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu, học sinh THCS nên dừng lại ở mức thích, học sinh THPT cần tìm hiểu rõ về đối phương trước khi tiến tới giai đoạn yêu.

Trong tình yêu hiện đại, TS Hiếu cho rằng việc quan hệ trước hôn nhân có thể xảy ra. Nhưng trước khi tiến tới quyết định này, người trẻ cần phải tìm hiểu kỹ về đối phương, đồng thời cả hai phải đủ tuổi, tự nguyện, áp dụng biện pháp an toàn và tuyệt đối không quay phim, chụp ảnh để tránh các hậu quả không mong muốn trong tương lai.

Tiến sĩ tâm lý Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu trong buổi chia sẻ với các em học sinh tại Trường THPT Ten Lơ Man. Ảnh: Vũ.

Tuy nhiên, khi xảy ra khủng hoảng như bị tung clip riêng tư hay áp lực dư luận vì hình ảnh nhạy cảm, TS Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu khuyên: “Các bạn là nạn nhân, không phải người có lỗi. Đừng chọn cách im lặng hay tự làm tổn thương bản thân”.

Trong trường hợp này, học sinh nên tìm người thân, bạn bè đồng cảm làm điểm tựa tinh thần, gọi Tổng đài 111, đường dây nóng của Cục Trẻ em hoặc trình báo công an để được hỗ trợ. Pháp luật Việt Nam cũng xử lý nghiêm các hành vi xâm phạm đời tư, với mức phạt tiền hoặc đi tù 7-15 năm nếu phổ biến hình ảnh nhạy cảm rộng rãi.

Tình yêu ở tuổi học trò là tình yêu để cùng nhau trưởng thành và tiến bộ, cần giữ ranh giới phù hợp, ưu tiên nhiệm vụ học tập. Học sinh nên yêu bằng lý trí, giữ danh dự cho đối phương, trang bị kỹ năng giới tính và đặc biệt, chủ động chia sẻ, trò chuyện với người lớn, chuyên gia để không bị ảnh hưởng tiêu cực từ tình yêu ở lứa tuổi này.

Theo TS Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu, tình yêu tuổi học trò đẹp và trong sáng, nhưng nếu thiếu kiến thức và lý trí, nó có thể mang lại tổn thương về tâm lý, sức khỏe và cả tương lai.

Việc hiểu và yêu đúng cách không chỉ giúp các bạn trẻ bảo vệ bản thân mà còn giữ trọn vẹn hình ảnh, danh dự và cơ hội để trưởng thành. Học cách yêu như học cách dùng bản đồ, biết đi đúng đường, tránh những “vùng nguy hiểm” để tuổi trẻ vẫn trọn vẹn và hạnh phúc.