Đề xuất phụ cấp ưu đãi nghề tối thiểu 70% cho giáo viên

Chiều 5/11, tại phiên họp thứ 51, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định cơ chế đặc thù về một số chủ trương, chính sách trong Nghị quyết số 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Đến năm 2030 cung cấp miễn phí sách giáo khoa

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết dự thảo Nghị quyết gồm 11 điều, tạo hành lang pháp lý đặc thù, vượt trội để Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương triển khai đồng bộ, quyết liệt ngay từ năm 2026.

Đồng thời, tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn lớn về thể chế, nhân lực, tài chính và quản trị, khơi thông và huy động hiệu quả mọi nguồn lực, tạo động lực và không gian phát triển mới cho toàn ngành giáo dục…

Trong đó, dự thảo nghị quyết quy định Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức đổi mới chương trình giáo dục mầm non theo định hướng phát triển toàn diện của trẻ em ngay từ giai đoạn đầu đời.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn (Ảnh: Media Quốc hội).

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì tổ chức thực hiện và quyết định một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông để áp dụng thống nhất toàn quốc bắt đầu từ năm học 2026 -2027 bảo đảm an ninh, an toàn sách giáo khoa. Đến năm 2030 cung cấp miễn phí sách giáo khoa cho tất cả học sinh.

Đồng thời, lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo đổi mới mô hình trường chuyên, trường năng khiếu, mở rộng các lớp chuyên khối STEM/STEAM để tập trung ươm tạo nhân tài quốc gia…

Theo dự thảo Nghị quyết, Nhà nước thực hiện chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội đối với đội ngũ nhà giáo và nhân viên trong các cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông, nhằm tạo động lực, thu hút và giữ chân người có năng lực, tâm huyết với nghề.

Phụ cấp ưu đãi nghề được quy định tối thiểu 70% đối với giáo viên, 30% đối với nhân viên và 100% đối với giáo viên công tác tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi và trường chuyên biệt.

Dự thảo Nghị quyết cũng thiết kế nhiều ưu đãi và đầu tư cho giáo dục và đào tạo như cho phép chuyển đổi linh hoạt mục đích sử dụng đất sang mục đích giáo dục (được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định) nhưng không phải đáp ứng các điều kiện, yêu cầu về chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo pháp luật về đất đai.

Đồng thời, không thu tiền sử dụng đất, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế sử dụng đất đối với cơ sở giáo dục trong nước; không áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp đối với cơ sở giáo dục công lập, tư thục hoạt động không vì lợi nhuận.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ưu tiên bố trí quỹ đất sạch, trụ sở công dôi dư cho phát triển giáo dục; lập quỹ đất sạch thuận lợi để thu hút đầu tư phát triển cơ sở giáo dục, đào tạo, giáo dục nghề nghiệp…

Đánh giá nguồn lực để bảo đảm khả thi 

Thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Uỷ ban nhận thấy, dự thảo Nghị quyết cơ bản thể chế hóa tinh thần Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị, xác lập một số cơ chế, chính sách tạo tiền đề quan trọng để thực hiện chuẩn hóa, hiện đại hóa giáo dục và đào tạo theo hướng hội nhập.

Về việc cho phép chuyển đổi linh hoạt mục đích sử dụng đất sang mục đích giáo dục, Thường trực Ủy ban đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường thể chế hóa cụ thể nhiệm vụ chuyển đổi linh hoạt mục đích sử dụng đất sang đất giáo dục và làm rõ nội hàm việc không phải đáp ứng các điều kiện, yêu cầu về chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo pháp luật về đất đai để tránh tùy tiện.

Quang cảnh phiên họp (Ảnh: Media Quốc hội).

Uỷ ban cũng đề nghị chuyển các quy định liên quan đến đất đai vào dự thảo Nghị quyết của Quốc hội tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi thi hành Luật Đất đai đang được trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10.

Về việc bố trí quỹ đất sạch cho phát triển giáo dục, lập quỹ đất sạch thuận lợi để thu hút đầu tư phát triển cơ sở giáo dục, đào tạo, giáo dục nghề nghiệp, Thường trực Ủy ban nhận thấy, Luật Đất đai năm 2024 không quy định về quỹ đất sạch, đất sạch; nội hàm của nhiệm vụ lập quỹ đất sạch thuận lợi chưa rõ.

Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu chỉnh lý theo hướng quy định rõ là quỹ đất đã được thu hồi, giải phóng mặt bằng theo quy định của pháp luật về đất đai.

Đồng thời, bổ sung nội dung của Nghị quyết 71 về ưu tiên dành trụ sở cơ quan Nhà nước dôi dư sau sắp xếp cho các cơ sở giáo dục; cho phép áp dụng hình thức cho thuê công trình thuộc sở hữu Nhà nước đối với cơ sở giáo dục tư thục.

Về quy định không áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp đối với cơ sở giáo dục công lập, tư thục hoạt động không vì lợi nhuận, Thường trực Ủy ban nhất trí với việc thể chế hóa nội dung này theo tinh thần Nghị quyết 71.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị cân nhắc trường hợp áp dụng chung đối với cơ sở giáo dục hoạt động đa ngành nghề, trong đó có hoạt động giáo dục không vì lợi nhuận (cung ứng dịch vụ công thiết yếu, dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước…) và hoạt động thu lợi nhuận (sử dụng tài chính, tài sản để liên doanh, liên kết…) thì cần xác định rõ điều kiện và phạm vi để tránh lạm dụng.

Về tỉ lệ phụ cấp ưu đãi nghề đối với giáo viên, nhân viên trường học, Thường trực Ủy ban đề nghị nghiên cứu quy định cụ thể về cơ chế, lộ trình thực hiện, bảo đảm khả thi; cân nhắc chuyển nội dung này về Điều 3 để phù hợp, thống nhất trong quản lý và phát triển nhân lực ngành giáo dục.

Ngoài ra, số lượng nhà giáo, nhân viên trong các cơ sở giáo dục công lập rất lớn, do vậy, cần đánh giá nguồn lực để bảo đảm khả thi trong triển khai thực hiện.

Có ý kiến đề nghị bổ sung nội dung thí điểm thực hiện chương trình đào tạo song ngữ trong các cơ sở giáo dục nhằm bảo đảm lộ trình thực hiện mục tiêu đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai sử dụng trong nhà trường.