Một tỷ phú xe điện mất 1,8 tỷ USD trong 1 ngày vì nhà đầu tư hoảng sợ, tất cả chỉ vì quyết định giảm giá xe đến 34%

Tỷ phú Wang Chuanfu, nhà đồng sáng lập hãng xe điện khổng lồ Trung Quốc BYD đã chứng kiến khối tài sản của mình giảm 1,8 tỷ USD chỉ trong một ngày sau khi các nhà đầu tư hoảng sợ trước quyết định giảm giá tới 34% cho các mẫu xe giá rẻ của công ty.

Cụ thể, vào ngày 23/05/2025, tập đoàn ô tô điện BYD đã công bố chương trình giảm giá sâu trên 22 mẫu xe điện và xe hybrid, với mức giảm cao nhất lên tới 34%.

Quyết định này đã khiến cổ phiếu BYD tại Hồng Kông giảm đến 9,2%, mức lao dốc lớn nhất kể từ phiên 7/4/2025, và giảm 6,2% trên sàn Thâm Quyến.

Theo ước tính của Forbes, tổng giá trị tài sản của ông Wang vẫn còn 28,3 tỷ USD, chủ yếu dựa trên cổ phần BYD.

Nguyên nhân chủ yếu là các đợt giảm giá sâu đã làm dấy lên e ngại rằng thị trường ô tô điện Trung Quốc sẽ bước vào cuộc chiến cạnh tranh về giá.

Seal 07 DM-i, một chiếc sedan hybrid có tính năng hỗ trợ lái xe, là mẫu xe có mức giảm giá lớn nhất. Giá của xe đã giảm 53.000 Nhân dân tệ (7.400 USD), hay 34%, xuống còn 102.800 Nhân dân tệ. Xe điện Song Plus hiện được bán với giá 117.800 Nhân dân tệ, giảm hơn 20%.

Ngay sau tuyên bố giảm giá của BYD, nhiều hãng như Geely, Xpeng, Li Auto, Changan, Leapmotor đã lần lượt công bố chương trình ưu đãi, trả góp không lãi suất hoặc giảm giá thêm để giữ thị phần.

Lo ngại

Mặc dù đây không phải là lần đầu tiên BYD sử dụng chiết khấu để bán ô tô, nhưng đợt cắt giảm giá gần đây nhất của hãng đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến giá cả sâu sắc hơn ở Trung Quốc.

Bên cạnh đó, giám đốc nghiên cứu Ke Yan tại DZT Research nhận định kể từ khi cổ phiếu của BYD tăng vọt hơn 60% tại Hồng Kông trong năm nay, các nhà đầu tư đã chọn chốt lời ngay bây giờ để tránh mọi tác động của việc giảm giá.

Ngoài ra, giám đốc điều hành Yale Zhang của Automotive Foresight thì nhận định gã khổng lồ xe điện Trung Quốc muốn sử dụng các mức chiết khấu mạnh hơn để thu hút những người tiêu dùng nhạy cảm về giá.

Vào tháng 2/2025, hãng đã cố gắng thúc đẩy việc giao hàng bằng cách thêm chức năng tự lái vào các mẫu xe có giá dưới 10.000 USD nhưng chiến lược này vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng thúc đẩy doanh số, qua đó buộc BYD tung ra chương trình giảm giá mạnh.

Theo giám đốc Zhang, việc một vụ tai nạn chết người gần đây liên quan đến xe điện Xiaomi đã dẫn đến những lo ngại ngày càng tăng về phần mềm lái xe thông minh nói chung, qua đó ảnh hưởng đến BYD. Bởi vậy, để thúc đẩy doanh số bán hàng tại Trung Quốc, thị trường quê nhà của BYD, việc giảm giá trực tiếp hiện có thể là cách dễ nhất.

Hiện BYD đang đặt mục tiêu giao hàng năm 2025 là 5,5 triệu xe trên toàn cầu.

Tuy nhiên động thái này của BYD được cho là sẽ kích động một cuộc chiến dìm giá mới do các nhà sản xuất ô tô khác có thể không còn lựa chọn nào khác ngoài việc hạ giá theo để cạnh tranh.

Tháng 4/2025, BYD lần đầu tiên bán nhiều xe điện hơn Tesla tại thị trường châu Âu, nhờ chiến lược mẫu nhỏ, giá rẻ và mạng lưới phân phối gia tăng.

Giữa những lo ngại về sự cạnh tranh khốc liệt hơn, cổ phiếu của nhà sản xuất ô tô Geely Automobile đã giảm hơn 8% tại Hồng Kông vào thứ Hai, trong khi cổ phiếu của Great Wall Motor giảm hơn 5%.

Thị trường quá nóng

Năm 2024, BYD nhận gần 3,8 tỷ NDT (gần 527 triệu USD) trợ cấp trực tiếp từ chính phủ Trung Quốc, tăng 125% so với năm trước, giúp hãng tự tin ra mắt nhiều dòng xe mới liên tục.

Tuy nhiên do thị trường nội địa quá nóng và nhu cầu dần bão hòa, chính BYD cũng đang gặp nhiều thách thức trong nước, qua đó buộc hãng phải hướng đến các thị trường nước ngoài.

Thậm chí tình hình căng thẳng tới mức chính phủ Trung Quốc phải cảnh báo ngăn chặn việc cạnh tranh quá khốc liệt và bán phá giá dưới giá thành để duy trì thị trường lành mạnh.

Theo Financial Times (FT), giới phân tích lo ngại "cuộc đua giá" có thể khiến nhiều hãng không đủ tài chính trụ vững, thậm chí phải bán xe dưới giá thành, gây áp lực lên chuỗi cung ứng và an toàn chất lượng.

Đây là điểm yếu chí mạng khi vụ tai nạn vừa qua của Xiaomi khiến niềm tin người tiêu dùng lung lay với xe điện.

Ngay cả hãng xe điện Great Wall Motors cũng cảnh báo tình trạng tương tự "Evergrande" (một ông lớn phá sản trong ngành bất động sản) khi lợi nhuận mỏng, cạnh tranh kéo dài dẫn đến gánh nặng nợ nần và cắt giảm chi phí bảo trì, an toàn. Từ đó gây ra thêm nhiều tai nạn, khiến người tiêu dùng mất niềm tin, sụt giảm doanh số, tạo thành vòng tròn luẩn quẩn.

Báo cáo của Fitch Rating cho thấy thị trường xe điện dự kiến tăng trưởng 20% trong năm 2025, nhưng rủi ro về lợi nhuận cũng đi lên do mảng này đang tập trung vào tay một số ông lớn như BYD, Tesla, SAIC thay vì vô số những hãng theo sau.

Rõ ràng, đợt giảm giá kỷ lục của BYD phản ánh cả cơ hội lẫn thách thức trong ngành ô tô điện Trung Quốc khi vừa giúp BYD củng cố vị thế dẫn đầu, kích thích tiêu dùng, nhưng cũng tạo ra áp lực dìm giá xuống đáy, đe dọa bền vững lâu dài của thị trường.

*Nguồn: Forbes, FT, BI

Băng Băng