Phát triển nông nghiệp xanh là hướng đi cho tương lai bền vững

Sáng 8/5, Diễn đàn doanh nghiệp đồng hành cùng nhà nông và phát triển bền vững năm 2025 đã được tổ chức với chủ đề “Phát triển nông nghiệp theo hướng xanh, bền vững và hành động của 5 nhà: Nhà nước, Nhà băng, Nhà Doanh nghiệp, Nhà khoa học và Nhà nông”.

Phát biểu tại sự kiện, ông Hồ Xuân Hùng – Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chia sẻ: “Nông nghiệp luôn giữ vai trò then chốt trong nền kinh tế quốc dân, là trụ đỡ vững chắc trong những giai đoạn khó khăn của đất nước. Tuy nhiên, ngành nông nghiệp Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức lớn như biến đổi khí hậu, suy giảm tài nguyên đất - nước, yêu cầu cao về chất lượng nông sản và sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường quốc tế”.

Ông Hồ Xuân Hùng – Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam nhận định, phát triển nông nghiệp xanh, bền vững không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là yêu cầu cấp thiết nhằm đảm bảo sinh kế lâu dài cho nông dân, bảo vệ môi trường và giữ gìn tài nguyên cho thế hệ tương lai.

Theo ông Đào Duy Nam - Phó Giám đốc Khu vực Miền Bắc Ngân hàng Nam Á, nông nghiệp không chỉ là trụ đỡ của nền kinh tế, mà còn là lĩnh vực quyết định sinh kế của hàng triệu hộ dân. Do đó, việc xây dựng một hệ sinh thái nông nghiệp hiện đại, bền vững và có khả năng chống chịu là trách nhiệm không chỉ của người nông dân mà còn của doanh nghiệp.

Trong tầm nhìn chiến lược, Nam A Bank xác định rõ 3 định hướng lớn để đồng hành cùng nhà nông, đó là phát triển tài chính toàn diện và tín dụng xanh cho nông nghiệp; đồng hành chuyển đổi số và nâng cao năng lực số cho bà con nông dân; kiến tạo chuỗi liên kết giá trị giữa nông dân - doanh nghiệp - ngân hàng - thị trường.

Đồng thời, các sản phẩm tín dụng xanh, đầu tư vào các vùng nguyên liệu sạch, tài trợ chuyển đổi năng lượng trong nông nghiệp như điện mặt trời, tưới tiêu tiết kiệm nước, giảm lượng phát thải các-bon… đều đã, đang và sẽ được ngân hàng ưu tiên thực hiện.

Ở góc độ kỹ thuật và công nghệ sản xuất, ông Phùng Hà – Chủ tịch Hiệp hội Phân bón Việt Nam cho rằng nông nghiệp xanh là nền nông nghiệp ứng dụng đồng bộ các quy trình và công nghệ nhằm sử dụng hợp lý vật tư đầu vào, khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, từ đó giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường và khí hậu, đồng thời cải thiện sức khỏe của đất và nâng cao hiệu quả canh tác.

Ông Phùng Hà – Chủ tịch Hiệp hội Phân bón Việt Nam.

Các thành phần cốt lõi của nông nghiệp xanh bao gồm sản xuất cây trồng, vật nuôi theo hướng bền vững, canh tác bảo tồn, sử dụng nước và năng lượng hiệu quả. Trong thực tế, các nhà sản xuất phân bón đã thực hiện nhiều biện pháp để giảm đáng kể lượng khí thải carbon trong quá trình sản xuất và liên tục cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng. Chỉ riêng các nhà máy ammonia đã giảm hơn 15% lượng tiêu thụ năng lượng trong thập kỷ qua.

“Một số doanh nghiệp cũng đã bắt đầu áp dụng phương pháp sản xuất “xanh hơn”, như sử dụng năng lượng tái tạo cho quy trình Haber-Bosch hoặc nghiên cứu các công nghệ tổng hợp amoniac thay thế”, ông Hà nói.

Bên cạnh việc sử dụng hợp lý, Chủ tịch Hiệp hội Phân bón Việt Nam cũng đề cao việc nghiên cứu và phát triển các dòng phân bón thế hệ mới, vừa phù hợp với yêu cầu của nền nông nghiệp xanh, vừa giúp tăng năng suất, chất lượng nông sản và bảo vệ môi trường, cũng đang là hướng đi cần được tăng cường.

Toàn cảnh sự kiện.

Ở một lĩnh vực khác, ông Nguyễn Văn Sơn – Chủ tịch Hội Doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật (VIPA) cho biết: “Thuốc BVTV đóng vai trò rất quan trọng trong sản xuất nông nghiệp. Nếu được sử dụng đúng cách, thuốc có thể giúp tăng năng suất cây trồng từ 40–60% và nâng cao chất lượng nông sản từ 60–70%”.

Tuy nhiên, tình trạng lạm dụng, sử dụng sai cách đang gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như ô nhiễm môi trường, tồn dư hóa chất trong nông sản, tiêu diệt sinh vật có lợi và mất cân bằng hệ sinh thái.

Thực trạng người bán thiếu chuyên môn, chạy theo lợi nhuận trong khi nông dân sử dụng thuốc theo cảm tính hoặc hoàn toàn tin vào lời khuyên của đại lý khiến việc sử dụng thuốc BVTV hiện còn nhiều bất cập.

Trước những vấn đề đó, chương trình sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả và có trách nhiệm đã được triển khai nhằm hỗ trợ nông dân và đại lý nắm vững các nguyên tắc sử dụng đúng cách. Mục tiêu là nâng cao hiệu quả phòng trừ dịch hại, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, đồng thời góp phần xây dựng các vùng sản xuất nông sản sạch, chất lượng cao phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.