Mất giọng nói bởi ung thư thanh quản

Ông Dương hút thuốc lá nhiều năm, có triệu chứng đau họng, khàn tiếng đầu năm ngoái, đi khám, uống thuốc không cải thiện. Sau đó, ông ho khạc đờm đục, khó thở tăng khi gắng sức, chảy dịch mũi, ngạt mũi, ù tai trái, mệt mỏi, điều trị kháng sinh 10 ngày không cải thiện, đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội khám.

Bác sĩ chẩn đoán ông Dương bị viêm phổi kèm giãn phế quản. Kết quả nội soi tai mũi họng cho thấy u sùi thanh quản nghi ung thư. PGS.TS.BS Lê Minh Kỳ, Phụ trách chuyên môn khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, gây mê mở lỗ thông khí quản của người bệnh, nội soi quan sát toàn bộ khối u vùng thanh quản - hạ họng. Nội soi thanh quản hạ họng cho thấy u sủi toàn bộ thanh quản trái, lan tới mép dây thanh. Kết quả sinh thiết sau đó khẳng định ung thư biểu mô tế bào vảy.

Khối u ác tính gây hẹp thanh quản trên phim chụp cắt lớp vi tính. Ảnh: Bệnh viện Tâm Anh

Thanh quản nối liền với khí quản và vị trí gần kề với thực quản, nếu ung thư tiến triển dễ di căn phổi, hạch bạch huyết... Phó giáo sư Kỳ tư vấn cắt bỏ toàn bộ thanh quản kết hợp nạo hạch vùng cổ, ngăn ung thư di căn, điều này đồng nghĩa ông Dương sẽ mất giọng nói tự nhiên. Ca mổ cũng thay đổi hoàn toàn đường thở, ông sẽ không thở bằng mũi miệng, phải thở qua lỗ mở khí quản vĩnh viễn. Sau khi cân nhắc, gia đình và ông Dương đồng ý thực hiện phẫu thuật.

Người bệnh được phẫu thuật hai lần trong một tuần. Tình trạng suy hô hấp do viêm phổi khiến ca mổ thêm phức tạp. Êkíp bóc tách các vùng cơ, dây thần kinh để nạo vét các hạch vùng cổ. Toàn bộ hạch được lấy ra được giải phẫu bệnh. Sau đó, phó giáo sư Kỳ cắt bỏ toàn bộ thanh quản, tránh tổn thương thực quản và khí quản, tạo lỗ mở khí quản vĩnh viễn để người bệnh có thể thở.

Hậu phẫu 9 ngày, ông dần phục hồi sức khỏe, xuất viện. Do đã cắt bỏ thanh quản, ông có thể luyện tập nói giọng thực quản (sử dụng cơ vòng hầu - thực quản thay thế vai trò của dây thanh quản đã mất) hoặc sử dụng van giọng nói, máy phát âm thanh. Tuy nhiên, do người bệnh tuổi cao, việc luyện tập khó khăn và các phẫu thuật bổ sung nhằm cải thiện chức năng nói, giao tiếp khó thực hiện. Chức năng nuốt sau phẫu thuật cũng bị ảnh hưởng, nên ông được hướng dẫn tập luyện để nuốt bình thường sau mổ. Tái khám sau một tháng, vết mổ lành tốt, ông ăn uống bình thường, sức khỏe ổn định.

Ung thư thanh quản là bệnh lý ác tính xuất phát từ niêm mạc thanh quản, ảnh hưởng đến giọng nói, hô hấp và nuốt. Theo Globocan 2022, ung thư thanh quản chiếm khoảng 0,95% các ca mắc ung thư mới. Tại Việt Nam, tỷ lệ này là khoảng 1,2% và bệnh phổ biến ở nam giới hơn. Theo phó giáo sư Kỳ, nguyên nhân và các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư thanh quản như thuốc lá, rượu, trào ngược dạ dày, tiếp xúc hóa chất... Trong đó, hút thuốc là nguyên nhân của 80% ca ung thư thanh quản. Người hút thuốc có nguy cơ mắc bệnh ung thư thanh quản hơn 12 lần so với người không hút thuốc.

Hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư. Ảnh: Xuân Duy

Theo phó giáo sư Kỳ, tiên lượng ung thư thanh quản giai đoạn muộn thấp nên phát hiện sớm có vai trò quan trọng. Triệu chứng phổ biến của bệnh gồm rối loạn giọng nói như giọng khàn, kéo dài và tăng dần, đau họng hoặc có cảm giác nghẹn cổ họng, ho lâu ngày, khó thở... Tuy nhiên, triệu chứng không đặc trưng nên dễ nhầm lẫn, khiến phát hiện khó khăn.

Người bệnh xuất hiện các triệu chứng bất thường trên hai tuần nên đi khám sớm nhằm phát hiện nguyên nhân và điều trị kịp thời. Mỗi người nên duy trì lối sống lành mạnh, không thuốc lá, tránh lạm dụng bia rượu để hạn chế nguy cơ mắc ung thư.

Khuê Lâm

*Tên nhân vật đã được thay đổi