Cuối tháng 2 vừa qua, UBND TP HCM đã ban hành quy định về quản lý, sử dụng nhà chung cư, trong đó cấm sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở, bao gồm dịch vụ cho thuê lưu trú ngắn ngày qua các nền tảng như Airbnb (đặt phòng trực tuyến).
Nhiều chung cư siết chặt quy định
Theo quy định mới, các hoạt động khai thác căn hộ làm cơ sở lưu trú du lịch theo ngày, theo giờ chỉ được phép thực hiện tại các dự án có chức năng hỗn hợp, trong đó có căn hộ du lịch (condotel) được phê duyệt cho mục đích kinh doanh dịch vụ lưu trú.
Các cá nhân, tổ chức kinh doanh dịch vụ lưu trú du lịch phải tuân thủ các điều kiện kinh doanh có điều kiện theo quy định pháp luật, bao gồm đăng ký tạm trú cho khách thuê. Đối với căn hộ chung cư chỉ được phép sử dụng để ở, việc cho thuê ngắn ngày hoàn toàn bị cấm. Nếu chủ sở hữu muốn cho thuê căn hộ, phải ký hợp đồng với người thuê và sử dụng căn hộ đúng mục đích để ở.
Tại Khu đô thị Vinhomes Central Park, ban quản lý các tòa nhà đã phát đi thông báo yêu cầu cư dân ngừng kinh doanh dịch vụ cho thuê lưu trú ngắn ngày 15-3. Thông báo nêu rõ cư dân không được cho thuê ngắn ngày qua các kênh như Airbnb.
Nếu vi phạm, ban quản lý sẽ ngừng cung cấp dịch vụ và báo cáo cơ quan chức năng để xử lý. Việc cho thuê dài hạn vẫn được cho phép nhưng cư dân phải đăng ký tạm trú, tạm vắng và chịu trách nhiệm về hành vi của người thuê.
Theo chị Mai Tâm, một cư dân tại Vinhomes Central Park, từ khi có quy định mới, chị đã chấm dứt việc cho thuê ngắn ngày để tránh rắc rối. Hiện chị chỉ cho thuê dài hạn và nêu rõ điều kiện trong hợp đồng. "Luật đã cấm rõ ràng, mình cho thuê cũng sẽ bị phiền phức nên tốt nhất là thôi" - chị Tâm chia sẻ.
Một khu căn hộ ở trung tâm TP HCM đặt bảng cấm cho thuê lưu trú ngắn hạn
Tại một số chung cư ở quận 4, tình trạng cho thuê ngắn ngày đã giảm hẳn. Tại chung cư Millenium, sảnh đón không còn đông đúc như trước. Tuy nhiên, theo một cư dân sống gần đó, thỉnh thoảng vẫn có khách nước ngoài đến làm thủ tục nhận nhà.
Chị Xuyến, một cư dân tại Millenium, cho biết việc kiểm soát cho thuê ngắn ngày phụ thuộc nhiều vào sự quyết liệt của ban quản lý. "Nếu ban quản lý làm chặt, sẽ không ai dám dẫn khách vào thuê ngắn ngày" - chị nói.
Chị Nguyễn Thảo (quận 7) từng ký hợp đồng cho thuê căn hộ với một người chuyên kinh doanh dịch vụ lưu trú ngắn hạn. Tuy nhiên, khi luật mới có hiệu lực, chị đã yêu cầu người thuê thu xếp trả lại nhà.
"Có những người đầu tư nhiều vào căn hộ để cho thuê, ký hợp đồng 5 năm nhưng mới cho thuê được 1 năm đã phải ngưng, chưa thu hồi được vốn. Dù thiệt thòi, họ vẫn phải chấp nhận vì luật đã cấm thì không thể làm khác được" - chị Thảo chia sẻ.
Bà Hà Đinh, Trưởng Ban Quản trị một tòa chung cư tại Vinhomes Central Park (quận Bình Thạnh), cho biết hầu hết cư dân trong tòa nhà đều ủng hộ việc cấm cho thuê ngắn ngày. "Cư dân muốn được sống trong môi trường yên tĩnh, không bị chia sẻ tiện ích hay lo ngại mất an ninh. Việc cấm cho thuê ngắn ngày là biện pháp bảo vệ quyền lợi chính đáng của cư dân" - chị Hà Đinh nói.
Chuyển hướng
Ông Hòa, một nhà đầu tư từ Đà Nẵng, từng sở hữu nhiều căn hộ tại một dự án ở quận Bình Thạnh, TP HCM để cho thuê ngắn ngày. Tỉ suất lợi nhuận từ mô hình này lên đến 30%-40%. Tuy nhiên, từ khi TP HCM siết chặt quản lý, ông đã phải thanh lý nội thất và chuyển sang cho thuê dài hạn theo tháng, làm giảm lợi nhuận xuống còn 5%-10%.
"Tôi đã trả bớt các căn thuê khi hết hạn hợp đồng. Những căn đã ký 2 năm thì tôi chuyển sang cho thuê theo tháng. Tuy lợi nhuận giảm nhưng không còn cách nào khác" - ông Hòa nói.
Theo ông Nguyễn Hồng Hải, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP VNO Việt Nam, việc đầu tư căn hộ để cho thuê là kênh đầu tư an toàn cho người lớn tuổi. Tuy nhiên, khi cho thuê ngắn ngày qua Airbnb, tình trạng mất an ninh, chia sẻ tiện ích và ảnh hưởng đến cư dân xung quanh đã khiến nhiều người bức xúc. Do đó, khi nhà nước ra quy định cấm, dù một số nhà đầu tư gặp khó khăn ban đầu, về lâu dài đây là biện pháp cần thiết để bảo đảm môi trường sống an toàn và trật tự hơn cho cư dân.
Theo ông Nguyễn Văn Dũng, Tổng Giám đốc Công ty CP Savista Holdings, cho rằng trước đây ban quản lý gặp khó khăn trong việc cấm cho thuê ngắn ngày vì chưa có quy định rõ ràng. Nay, khi có luật và quyết định của UBND TP HCM, việc thực hiện sẽ dễ dàng hơn. Tuy nhiên, ông Dũng cho rằng cần có lộ trình từ 3-6 tháng để người dân và nhà đầu tư thích nghi, tránh bị động trong việc hoạch định đầu tư.
Thực tế, theo thông tin mới nhất, Ban Quản lý Vinhomes Central Park đã quyết định lùi thời gian áp dụng lệnh cấm cho thuê dịch vụ lưu trú ngắn ngày sang 15-5 sau cuộc họp với UBND phường, công an và ban quản trị chung cư. Quyết định này nhằm bảo đảm lộ trình phù hợp với đặc thù khu đô thị và giúp các bên liên quan có thời gian chuẩn bị, tránh thiệt hại cho đơn vị cung cấp dịch vụ như Airbnb.
Theo ông Tạ Trung Kiên, Giám đốc Công ty Bất động sản Wowhome, trước đây một số người chuyên cho thuê ngắn ngày đã chuyển hướng từ quận 4, quận 2 sang quận 7 để né tránh quy định. Tuy nhiên, với quy định mới, hoạt động cho thuê ngắn ngày chắc chắn sẽ dần chấm dứt.
Vẫn lén lút
Tại một số chung cư cũ hoặc không có ban quản lý, tình trạng cho thuê ngắn ngày vẫn diễn ra. Tại một chung cư trên đường Bà Huyện Thanh Quan (quận 3), nhiều khách du lịch nước ngoài vẫn thuê căn hộ qua các ứng dụng đặt phòng trực tuyến với giá từ 700.000 - 900.000 đồng/đêm.
Một cư dân sống tại đây cho biết do không có ban quản lý nên việc kiểm soát hoạt động này gặp khó khăn. "Chúng tôi không quá bận tâm về hoạt động cho thuê ngắn ngày, miễn là khách thuê không gây ồn ào, ảnh hưởng đến cuộc sống của cư dân là được" - người này chia sẻ.