Điều cần biết khi tiêm vaccine sởi cho trẻ dưới 9 tháng

Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC, cho biết trong bối cảnh dịch bệnh, trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi cũng là đối tượng cần bảo vệ do nguy cơ nhiễm sởi cao. Hôm 6/11, Bộ Y tế cho phép TP HCM tiêm chủng vaccine sởi cho nhóm tuổi này nhằm tăng cường các biện pháp phòng bệnh. Dưới đây là các thông tin về mũi tiêm này.

Mức độ cần thiết

Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi có lượng kháng thể bảo vệ từ mẹ truyền sang con đã giảm dần trong khi hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, dẫn đến nguy cơ mắc sởi cao. Mũi vaccine sởi này giúp trẻ giảm nguy cơ mắc bệnh và giảm tỷ lệ bệnh trở nặng.

Khi đủ 9 tháng tuổi, trẻ cần tiêm tiếp các mũi vaccine có thành phần sởi theo liệu trình để tăng cường hiệu quả, đảm bảo miễn dịch. Lý do, các nghiên cứu cho thấy vaccine sởi khi tiêm cho trẻ dưới 9 tháng tuổi sinh nồng độ kháng thể thấp hơn, vì vậy cần bổ sung khi đủ tuổi.

Trẻ nhỏ đang tiêm vaccine tại VNVC. Ảnh: Từ Sơn

Loại vaccine sử dụng

Theo thông tin kê toa của nhà sản xuất, vaccine sởi đơn MVVAC của Việt Nam và vaccine phối hợp MMR II phòng 3 bệnh sởi - quai bị - rubella của Mỹ có thể chỉ định cho trẻ từ tròn 6 tháng đến dưới 9 tháng. Chỉ định này áp dụng tại các địa phương khi có dịch sởi. Mũi vaccine này là mũi 0, dùng để chống dịch, không tính vào phác đồ chủng ngừa cơ bản.

Thời điểm tiêm chủng

Trong trường hợp khi địa phương có dịch sởi lưu hành, việc tiêm vaccine phòng ngừa sởi sớm giúp chủ động phòng bệnh cho trẻ trong giai đoạn từ 6 tháng tuổi đến dưới 9 tháng tuổi. Đây là giai đoạn trẻ chưa được tiêm ngừa.

Trong trường hợp này, vaccine MVVAC và vaccine MMR II được chỉ định. Đây được coi là mũi vaccine sởi chống dịch hay còn gọi là mũi sởi 0. Sau đó, khi 9 tháng tuổi trở lên, trẻ sẽ tiếp tục tiêm vaccine sởi.

Lịch tiêm khác nhau tùy vào chương trình tiêm chủng. Đối với chương trình tiêm chủng mở rộng, sau khi hoàn thành mũi sởi 0, trẻ sẽ tiêm tiếp mũi sởi đơn lúc 9 tháng và mũi thứ 2 lúc 18 tháng. Đối với chương trình tiêm chủng dịch vụ, trẻ sẽ tiếp tục lịch tiêm bằng vaccine sởi đơn hoặc loại phối hợp sởi - quai bị - rubella lúc 9 tháng; tiêm tiếp mũi 2 lúc 12 tháng tuổi, khuyến cáo mũi 3 nhắc lại lúc trẻ 4-6 tuổi.

Có thể tiêm đồng thời vaccine khác

Trong cùng một buổi tiêm, trẻ có thể tiêm vaccine sởi đồng thời với các loại khác như cúm, phế cầu, 6 trong 1... Các vaccine sống khác cần cách mũi sởi 28 ngày. Khi tiêm phối hợp, tùy theo loại vaccine mà có thể tiêm ở các vị trí khác nhau hay các chi khác nhau.

Việc tiêm phối hợp các vaccine trong cùng buổi tiêm giúp cho trẻ phòng ngừa nhiều bệnh đồng thời, vẫn đảm bảo cơ thể đáp ứng miễn dịch với phản ứng phụ tương đương khi tiêm riêng lẻ. Từ đó, gia đình tiết kiệm thời gian di chuyển và giảm số lần chăm sóc sau tiêm.

Trước khi tiêm, trẻ sẽ được khám sàng lọc sức khỏe, chỉ định loại vaccine phù hợp và hẹn lịch tiêm tiếp theo độ tuổi và lịch tiêm chủng.

Trường hợp cần hoãn tiêm

Ở khâu khám sàng lọc, bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe và kết luận trẻ đủ điều kiện để chỉ định tiêm hay chống chỉ định; cần hoãn tiêm hay chuyển tiêm tại bệnh viện.

Các trường hợp cần hoãn tiêm gồm: đang có tình trạng suy chức năng các cơ quan chưa ổn định; mắc các bệnh cấp tính, bệnh nhiễm trùng cấp tính, sốt cao trên 38 độ C, hạ thân nhiệt dưới 35,5 độ C; đang hoặc mới kết thúc điều trị corticoid liều cao; sử dụng các sản phẩm globulin miễn dịch trong vòng 3 tháng trước đó, hóa trị, xạ trị trong vòng 14 ngày trước đó... theo hướng dẫn của Bộ Y tế về khám sàng lọc trước tiêm ngừa.

Các trường hợp cần chuyển tiêm tại bệnh viện gồm: có tiền sử phản ứng phản vệ độ II với bất kì tác nhân nào; tiền sử phản ứng tăng dần sau các lần tiêm với cùng loại vaccine; bệnh bẩm sinh, mạn tính, ung thư chưa ổn định, trẻ nghi ngờ mắc hoặc mắc suy giảm miễn dịch bẩm sinh chưa xác định được mức độ hoặc mắc suy giảm miễn dịch thể nặng...

Diệu Thuần